Chính quyền địa phương hai cấp đang được triển khai tại nhiều địa phương trên cả nước. Tuy nhiên, quá trình vận hành mô hình này đang gặp phải một số khó khăn do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng cần thiết. Để giải quyết vấn đề này, các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.
Ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Nghệ An, cho biết rằng nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ, chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao kỹ năng và chuyên môn.
Tương tự, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu để giúp cán bộ, công chức cấp xã nâng cao năng lực.
Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh. Ông Nguyễn Viết Hưng nhận định chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn. Điều này đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã phải có đủ kỹ năng và chuyên môn để đáp ứng yêu cầu mới.
Ông Bùi Đình Tuấn, lãnh đạo Sở Nội vụ tỉnh Lâm Đồng, nêu ra một trường hợp điển hình là một chuyên viên từng tinh thông chuyên môn tại cấp tỉnh, nhưng khi về xã – nơi được chuyển giao về hơn 1.000 thủ tục hành chính – cũng gặp nhiều khó khăn ban đầu. Điều này cho thấy rằng việc hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã là rất cần thiết.
Nhiều địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp.
Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã. Bà nhấn mạnh cần đánh giá công khai, dân chủ, chính xác đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để cơ cấu lại và nâng cao chất lượng.
Bộ Nội vụ sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức. Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới. Việc này sẽ giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có đủ kỹ năng và chuyên môn để đáp ứng yêu cầu mới và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước tại địa phương.
Trước mắt, các địa phương cần tập trung vào việc hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Đồng thời, Bộ Nội vụ cần sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới để giúp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nâng cao kỹ năng và chuyên môn. Chỉ có như vậy, mô hình chính quyền hai cấp mới có thể vận hành hiệu quả và đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương.
Một số giải pháp cụ thể để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã bao gồm việc tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về kỹ năng và chuyên môn; tăng cường hỗ trợ từ các sở, ngành và đoàn công tác; và xây dựng các chương trình hỗ trợ đặc biệt cho các xã có khó khăn. Bộ Nội vụ cũng cần tăng cường phối hợp với các địa phương để hỗ trợ đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.
Việc hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước tại địa phương mà còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng chính quyền điện tử và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Do đó, cần có sự quan tâm và hỗ trợ đầy đủ cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong thời gian tới.
Cuối cùng, để đảm bảo việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và các địa phương. Bộ Nội vụ cần tiếp tục lắng nghe ý kiến từ các địa phương để có những điều chỉnh và hỗ trợ cần thiết. Chỉ có như vậy, mục tiêu xây dựng chính quyền hai cấp hiệu quả mới có thể đạt được.