Thảm họa lật tàu Vịnh Xanh 58 tại Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh, đã gây ra một trong những tai nạn hàng hải nghiêm trọng nhất trong lịch sử, cướp đi sinh mạng của 37 người và để lại hậu quả đau thương không thể khắc phục. Trong không khí tang tóc, chia buồn với gia đình các nạn nhân, một số cá nhân đã lợi dụng mạng xã hội để dựng chuyện, chế ảnh sai sự thật liên quan đến thảm kịch này. Hành vi này không chỉ thể hiện sự phản cảm, vô đạo đức mà còn có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho rằng việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chế ảnh, dựng chuyện về thảm kịch nhằm mục đích tăng tương tác trên mạng xã hội không chỉ trái thuần phong mỹ tục, đi ngược với những giá trị đạo đức cơ bản của xã hội, mà còn là hành vi vi phạm pháp luật và cần bị xử lý nghiêm.
Trên thực tế, theo quy định tại Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP của Chính phủ, cá nhân, tổ chức cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân lên mạng xã hội có thể bị xử phạt hành chính. Mức phạt có thể áp dụng đối với cá nhân vi phạm là 5-10 triệu đồng, với tổ chức vi phạm là 10-20 triệu đồng. Ngoài ra, chủ thể vi phạm còn bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn do thực hiện hành vi vi phạm.
Không chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính, trong trường hợp hành vi bị xác định gây hậu quả nghiêm trọng trong xã hội, như làm hoang mang dư luận, gây phẫn nộ, bức xúc trong nhân dân, tạo tâm lý tiêu cực cho gia đình nạn nhân hay dẫn tới khó khăn, cản trở cho công tác cứu hộ, người vi phạm có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015. Mức phạt có thể áp dụng là phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 2-7 năm.
Trước tình trạng trên, cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn và xử lý triệt để các hành vi lợi dụng mạng xã hội để lan truyền thông tin sai lệch, gây hậu quả tiêu cực. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu những tác động xấu đến xã hội mà còn góp phần xây dựng một môi trường mạng lành mạnh, an toàn và tích cực.
Thông tin từ Chính phủ cho thấy, trong thời gian qua, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thông tin trên mạng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức và sự tham gia tích cực của cộng đồng mạng trong việc phát hiện, báo cáo và lên án các hành vi tiêu cực.
Cuối cùng, trong thời điểm tang khó này, người dân cần thể hiện lòng nhân ái, chia sẻ và tôn trọng gia đình các nạn nhân. Mọi hành động có tính chất xây dựng, hỗ trợ và nhân đạo đều được khuyến khích. Ngược lại, những hành vi vô tâm, vô nghĩa hoặc có hại cần được loại bỏ để tạo nên một xã hội tốt đẹp hơn.