Một tuần sau vụ lật tàu Vịnh Xanh 58, mối quan tâm đến các ‘vùng còn trống’ trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam trở nên cấp thiết. Tàu Vịnh Xanh 58, chở 49 người, cách bờ biển chỉ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, đã gặp phải cơn giông lốc bất ngờ và lật giữa biển. Điều đáng nói, không một hệ thống giám sát nào phát hiện được tình huống này trong khoảng 2 giờ đồng hồ.
Sự chậm trễ trong việc phát hiện và ứng phó với tình huống khẩn cấp này được xem là một ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại công nghệ số, khi mà mọi chuyển động của con người có thể được theo dõi qua GPS, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn… Mọi tàu du lịch hiện nay phải được giám sát thời gian thực, nhưng vụ việc này đã cho thấy một lỗ hổng lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Chuyển đổi số và công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi chúng có thể áp dụng vào những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc. Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, tàu ra khơi cần phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) cần tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường của tàu.
Khi một tàu không về đúng giờ, hệ thống cần có cảnh báo kịp thời. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Đặc biệt, trong trường hợp có mưa bão, cần có radar thời tiết và tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên. Điều này không chỉ giúp ngăn chặn các tai nạn có thể xảy ra mà còn giảm thiểu tối đa rủi ro cho người dân.
Sự sống trong kỷ nguyên chuyển đổi số không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và yếu tố ‘may rủi’. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc triển khai hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát chặt chẽ đối với các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, và cảnh báo khi có lộ trình bất thường. Mục tiêu của chuyển đổi số không chỉ là vẽ một bản đồ đẹp mà còn là ứng cứu người dân đúng lúc trong những tình huống nguy cấp.
Như vậy, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 là một lời nhắc nhở cấp thiết về việc cần nhanh chóng lấp đầy các ‘vùng còn trống’ trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ vào quản lý và giám sát các hoạt động của con người, đặc biệt là trong các tình huống khẩn cấp, là điều kiện tiên quyết để giảm thiểu rủi ro và bảo đảm an toàn cho người dân.