Một cuộc “chảy máu chất xám” đang đe dọa hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ, khi hàng trăm nhà khoa học và lao động trình độ cao đang cân nhắc rời bỏ quê hương do lo ngại về các chính sách mới. Nhà sử học Brian Sandberg, người đã nộp đơn vào chương trình “tị nạn khoa học” của Đại học Aix-Marseille (Pháp), cùng gần 300 nhà nghiên cứu khác, cho biết rằng toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay.
Một khảo sát gần đây của tạp chí Nature cho thấy hơn 75% trong số 1.600 nhà khoa học Mỹ đang cân nhắc rời đất nước do các chính sách mới. Làn sóng bất an này bắt nguồn từ việc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) sa thải 10.000 nhân viên, trong đó có các nhà khoa học từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Ung thư Quốc gia, cùng với việc cắt giảm ngân sách nghiên cứu.
Các nhà khoa học Mỹ đang tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài, đặc biệt là ở Pháp. Đại học Aix-Marseille (Pháp) đã nhận được hàng trăm hồ sơ từ các viện nghiên cứu danh tiếng như Johns Hopkins, NASA, và các đại học lớn như Columbia, Yale và Stanford. Chủ tịch Đại học Aix-Marseille, ông Éric Berton, cho biết đây là một khoảnh khắc lịch sử, khi các nhà khoa học Mỹ tìm đến Pháp để có không gian tự do nghiên cứu.
Nhiều ứng viên Mỹ yêu cầu giấu tên vì lo ngại bị trả đũa. Các nhà khoa học mô tả một môi trường làm việc đầy bất ổn, khi chính phủ cắt tài trợ và kiểm duyệt nội dung. Một số nhà khoa học khác cũng chia sẻ về khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.
James, một nhà nghiên cứu khí hậu, cùng vợ đều có tên trong danh sách rút gọn. Ông đối mặt với nguy cơ phải từ bỏ sự nghiệp hàng chục năm ở Mỹ. “Tôi biết ơn vì có cơ hội này, nhưng cũng rất buồn vì tôi lại cần đến nó”, ông chia sẻ.
Đối với những nhà khoa học như Brian Sandberg, việc rời bỏ Mỹ không chỉ là một quyết định khó khăn mà còn là một sự kiện lịch sử. “Toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay”, ông cho biết. “Chúng tôi hy vọng rằng sẽ có thể tìm thấy một môi trường làm việc tự do và ổn định ở Pháp, nơi chúng tôi có thể tiếp tục nghiên cứu và phát triển.”
Đại học Aix-Marseille (Pháp) đang cung cấp chương trình “tị nạn khoa học” cho các nhà khoa học Mỹ, cho phép họ tiếp tục nghiên cứu và phát triển ở một môi trường tự do và ổn định. Chương trình này đã thu hút sự quan tâm của hàng trăm nhà khoa học Mỹ, những người đang tìm kiếm một cơ hội mới để tiếp tục sự nghiệp của mình.
Các nhà khoa học Mỹ đang hy vọng rằng sẽ có thể tìm thấy một tương lai tốt đẹp hơn ở Pháp, nơi họ có thể tiếp tục nghiên cứu và phát triển mà không bị hạn chế bởi các chính sách mới ở Mỹ. Tuy nhiên, việc rời bỏ Mỹ cũng là một quyết định khó khăn, khi họ phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.