Mỹ vừa công bố mức thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ hàng chục quốc gia, dao động từ 10-40%. Động thái này được cho là sẽ ảnh hưởng đến nhiều nước trên thế giới, bao gồm các quốc gia ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á.
Tại khu vực Nam Á, mức thuế quan mới của Mỹ áp dụng đối với Afghanistan là 15%, Bangladesh là 20%, Ấn Độ là 25%, Pakistan là 19% và Sri Lanka là 20%. Những mức thuế này sẽ có tác động đáng kể đến các nền kinh tế khu vực, đặc biệt là Ấn Độ và Pakistan, những quốc gia có quan hệ thương mại lớn với Mỹ.
Đối với khu vực Đông Nam Á, danh sách thuế quan cập nhật từ Nhà Trắng bao gồm cả việc tăng và giảm thuế. Trong đó, Brunei bị áp mức 25%, Campuchia 19%, Indonesia 19%, Lào 40%, Malaysia 19%, Myanmar 40%, Philippines 19% và Thái Lan 19%. Sự thay đổi này sẽ buộc các quốc gia Đông Nam Á phải đánh giá lại chiến lược thương mại của họ với Mỹ.
Đáng chú ý, với Canada, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh hành pháp nâng thuế với hàng hóa từ nước này từ 25% lên 35% đối với toàn bộ sản phẩm không nằm trong khuôn khổ Hiệp định thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA). Đây là một động thái leo thang trong căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Canada.
Ngoài ra, Brazil cũng chịu mức thuế quan 10% nằm trong khuôn khổ chính sách thuế đối ứng. Các nước nhận định mức thuế quan mới của Mỹ có thể giúp củng cố khả năng cạnh tranh toàn cầu, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư và mở ra nhiều cơ hội cho tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, phía Mỹ cáo buộc Canada “không hành động và liên tục trả đũa”. Việc áp thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia cho thấy Mỹ đang tích cực sử dụng công cụ thuế quan để điều chỉnh quan hệ thương mại với các nước khác.
Nền kinh tế với độ mở lớn như Việt Nam không thể tránh khỏi những tác động từ xu hướng kinh tế thế giới. Việc Mỹ áp thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu sẽ có những tác động nhất định đến xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm như nông sản, hàng tiêu dùng và hàng công nghiệp.
Để giảm thiểu tác động tiêu cực, các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cần chủ động xây dựng chiến lược đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết, và tăng cường nâng cao chất lượng sản phẩm để cạnh tranh tốt hơn trên thị trường quốc tế.
Đồng thời, các cơ quan chức năng của Việt Nam cần theo dõi sát sao diễn biến tình hình và có những biện pháp hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp xuất khẩu, nhằm giúp họ vượt qua những thách thức và tận dụng những cơ hội mới trong tình hình thương mại quốc tế đang thay đổi nhanh chóng.