Biến đổi khí hậu – Saoviet.info https://saoviet.info Trang tin tức sao Việt Sun, 21 Sep 2025 05:30:39 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/saoviet.info/2025/08/saoviet-ico.svg Biến đổi khí hậu – Saoviet.info https://saoviet.info 32 32 Sóng nhiệt và sức khỏe con người: Thách thức mới trong kỷ nguyên biến đổi khí hậu https://saoviet.info/song-nhiet-va-suc-khoe-con-nguoi-thach-thuc-moi-trong-ky-nguyen-bien-doi-khi-hau/ Sun, 21 Sep 2025 05:30:33 +0000 https://saoviet.info/song-nhiet-va-suc-khoe-con-nguoi-thach-thuc-moi-trong-ky-nguyen-bien-doi-khi-hau/

Biến đổi khí hậu và sóng nhiệt đang trở thành những thách thức lớn đối với khả năng chịu đựng của con người. Mới đây, cư dân Hà Nội và các tỉnh thành lân cận ở đồng bằng Bắc Bộ đã trải qua một đợt sóng nhiệt nghiêm trọng vào đầu hè năm 2025, với nhiệt độ lên đến trên 40 độ C và độ ẩm từ 40-45%. Những con đường thường ngày tấp nập đã trở nên vắng vẻ, người giao hàng, bán hàng rong, bảo vệ… tìm kiếm bóng cây ven đường để tạm lánh. Những giọt mồ hôi chưa kịp rơi đã bốc hơi trên chiếc áo chống nắng khô giòn.

Những người bán hàng rong cũng thuộc nhóm dễ bị tổn thương vì sóng nhiệt. Ảnh: Shutterstock
Những người bán hàng rong cũng thuộc nhóm dễ bị tổn thương vì sóng nhiệt. Ảnh: Shutterstock

Sóng nhiệt không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Giáo sư Phan Văn Tân, chuyên gia hàng đầu về khí tượng, khí hậu của Việt Nam, nhận định sóng nhiệt là một hệ quả của biến đổi khí hậu. Nếu nhìn lại trong vòng năm thập kỷ qua, số ngày nắng nóng trong mùa hè đã gia tăng theo thời gian ở hầu hết các vùng trên Việt Nam.

Xe ôm công nghệ và người giao hàng trong nắng nóng. Ảnh: Laodong.com.vn
Xe ôm công nghệ và người giao hàng trong nắng nóng. Ảnh: Laodong.com.vn

Sóng nhiệt không chỉ là một hiện tượng thời tiết cực đoan đơn lẻ mà còn gắn liền với hạn hán, hình thành một cặp hiện tượng thiên tai phức hợp. Hệ quả của sự kết hợp này là làm tăng mức độ nghiêm trọng của sóng nhiệt. Tác động của sóng nhiệt lên con người cũng rất đáng lo ngại. Sóng nhiệt và phơi nhiễm nhiệt gần như là một trong những hiện tượng sức khỏe đáng quan tâm nhất trên toàn cầu trong thế kỷ 21.

Mùa gặt ở ĐBSCL. Ảnh: Shutterstock
Mùa gặt ở ĐBSCL. Ảnh: Shutterstock

TS. Trần Nữ Quý Linh, nhà khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của sóng nhiệt và các hiện tượng thời tiết cực đoan lên sức khỏe con người, cho rằng sóng nhiệt có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, từ đau đầu, chóng mặt, mất nước đến tử vong. Nhóm người dễ bị tổn thương nhất bao gồm trẻ em, người già, những người có bệnh mãn tính hoặc công nhân, nông dân lao động ngoài trời.

Nghiên cứu cho thấy sóng nhiệt làm tăng đáng kể số ca nhập viện do nhiều nguyên nhân và do bệnh truyền nhiễm. Thích ứng với sóng nhiệt ngày càng khốc liệt là một thách thức lớn đối với các nhóm dễ bị tổn thương. TS. Trần Nữ Quý Linh cho rằng cần phải nâng cao nhận thức về mối quan tâm của người dân với nhiệt, với sức khỏe. Đồng thời, cần có những giải pháp có mức chi phí thấp nhất, dễ áp dụng nhất và nhanh nhất, như thay đổi khả năng tự thích ứng của cá nhân, phân biệt được những dấu hiệu cảnh báo đầu tiên về sức khỏe.

Các chuyên gia kêu gọi các chính phủ quan tâm hơn nữa đến chính sách thích ứng với sóng nhiệt đa dạng hơn cả ở đô thị và nông thôn, được thiết kế phù hợp với các nhóm yếu thế hơn và tạo ra những không gian công cộng nhiều cây xanh, mặt nước, nhiều bóng râm, thoáng khí, bổ sung các phương tiện làm mát như quạt, điều hòa nhiệt độ…

]]>
Biến đổi khí hậu làm gián đoạn nguồn cung thực phẩm toàn cầu https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-lam-gian-doan-nguon-cung-thuc-pham-toan-cau/ Tue, 16 Sep 2025 11:01:21 +0000 https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-lam-gian-doan-nguon-cung-thuc-pham-toan-cau/

Biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng và đang trở thành mối đe dọa lớn đối với hệ thống thực phẩm toàn cầu. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, nắng nóng khắc nghiệt đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản lượng nông nghiệp và dẫn đến sự gia tăng đột biến giá thực phẩm. Điều này không chỉ gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nền kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân ở nhiều quốc gia.

Một nghiên cứu mới từ tổ chức nghiên cứu Barcelona Supercomputing Center cho thấy những biến đổi thời tiết này không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng nông nghiệp mà còn dẫn đến sự gia tăng đột biến giá thực phẩm. Trong những năm gần đây, nhiều loại thực phẩm đã trải qua những đợt tăng giá chóng mặt chỉ trong thời gian ngắn do ảnh hưởng của thời tiết cực đoan. Ví dụ, giá dầu olive ở châu Âu đã tăng 50% trong năm qua do hạn hán kéo dài ở miền Nam Tây Ban Nha. Tại Ấn Độ, giá hành củ đã tăng 89% trong tháng 5/2024 do đợt nắng nóng khắc nghiệt. Tại Nhật Bản, giá gạo đã tăng 48% vào tháng 9/2024 sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Ở hai bang California và Arizona của Mỹ, giá rau củ đã tăng 80% vào tháng 11/2022 do hạn hán.

Những biến động này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn làm gia tăng áp lực lạm phát tại các nền kinh tế, đặc biệt là ở những nước có mức độ phụ thuộc lớn vào nhập khẩu thực phẩm. Theo chuyên gia Maximilian Kotz của Barcelona Supercomputing Center, trưởng nhóm tác giả của nghiên cứu trên, nhiều hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn tới những đợt tăng giá thực phẩm này là “hoàn toàn chưa từng có tiền lệ từ góc độ lịch sử”. Nhiệt độ đã “vượt xa khỏi phạm vi mà chúng ta có thể kỳ vọng trong hình thái khí hậu ổn định không có các hành vi gây ô nhiễm của con người”, ông Kotz nhấn mạnh.

“Chúng ta biết rằng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang trở nên dữ dội và thường xuyên hơn so với 30-40 năm trước. Chúng tôi dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục chừng nào lượng khí thải nhà kính còn tiếp tục tăng”, ông Kotz cho biết. Nếu hệ thống thực phẩm toàn cầu “tiếp tục phản ứng theo cách mà chúng ta đã thấy gần đây, thì điều tương tự sẽ còn xảy ra với giá thực phẩm, thậm chí có thể theo những cách cực đoan hơn và khó lường hơn”, ông Kotz nhận định với tờ báo Financial Times.

Nghiên cứu kết luận rằng sự leo thang của giá thực phẩm có thể lan tỏa từ các khu vực riêng lẻ ra phạm vi toàn cầu thông qua thương mại. Ví dụ, giá chocolate đã tăng vọt ở Anh sau khi giá cacao tăng gấp ba lần do hạn hán và nắng nóng khắc nghiệt ở Ghana và Bờ Biển Ngà. https://www.ft.com/content/8c0a37a8-9432-4ad6-99a1-0dd0a1c319e5

Hoạt động đầu cơ thị trường và “chính sách sai lầm” thường cũng làm trầm trọng thêm tác động của việc tăng giá thực phẩm liên quan đến biến đổi khí hậu – theo chuyên gia Raj Patel thuộc Đại học Texas trong một cuộc trao đổi với Financial Times. Chẳng hạn, khi thời tiết nóng bức ở Nga gây ra các vụ cháy rừng khiến giá lúa mì tăng vọt vào năm 2010, Moscow đã áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu lúa mì, “đẩy giá lúa mì toàn cầu lên cao ngất ngưởng” – ông Patel lưu ý. Thực tế này góp phần gây ra các cuộc bạo loạn bánh mì ở những nơi xa xôi như Mozambique.

Đồng tác giả báo cáo trên, bà Anne Taylor, Giám đốc điều hành của tổ chức Food Foundation trụ sở tại Anh, cho rằng các quốc gia như Anh, vốn phụ thuộc nhiều vào hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt dễ bị tổn thương trước các cú sốc khí hậu ở nước ngoài.

Nghiên cứu cũng đặt ra một số câu hỏi cho các ngân hàng trung ương, khi giá thực phẩm tăng cao đe dọa nỗ lực kiểm soát lạm phát chung, nhất là ở các nền kinh tế mới nổi – nơi thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn hơn trong rổ hàng hóa tiêu dùng. “Nhiệt độ cao bất thường ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ lạm phát nói chung và động lực chính là sự tăng giá thực phẩm”, ông Kotz nói.

Tuần trước, Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cho biết tốc độ lạm phát ở nước này trong tháng 6 là 3,6%, cao nhất 18 tháng, một phần do giá lương thực tăng. https://www.bankofengland.co.uk/

]]>
Biến đổi khí hậu gây tăng giá thực phẩm trên toàn cầu https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-gay-tang-gia-thuc-pham-tren-toan-cau/ Sat, 13 Sep 2025 09:46:11 +0000 https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-gay-tang-gia-thuc-pham-tren-toan-cau/

Biến đổi khí hậu đang có tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm cơ bản trên toàn cầu, đồng thời gây ra những rủi ro rộng lớn hơn đối với xã hội. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ ở California đến cà phê ở Brazil. Những điều kiện thời tiết cực đoan vượt qua mọi tiền lệ lịch sử trước năm 2020 đã đẩy giá thực phẩm tăng trong ngắn hạn.

Nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia, nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ tăng đến 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Hàn Quốc cũng chứng kiến giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8.

Ở châu Âu, giá dầu ô-liu đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023. Tại Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất thập kỷ. Nhật Bản cũng ghi nhận giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục. Ngoài ra, giá ca cao toàn cầu tăng đến 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà.

Thực phẩm lành mạnh thường có giá cao hơn các lựa chọn kém lành mạnh, vì vậy khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến rủi ro dây chuyền về xã hội, như suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.

Các chuyên gia cảnh báo rằng biến đổi khí hậu sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến sản xuất và giá cả thực phẩm trong tương lai. Nếu không có các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ hiệu quả, những tác động tiêu cực này sẽ tiếp tục gia tăng, gây ra những thách thức lớn cho an ninh lương thực và sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới.

Để giảm thiểu rủi ro, các quốc gia cần triển khai các chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu, bao gồm đầu tư vào nông nghiệp bền vững, cải thiện hệ thống cảnh báo sớm về thời tiết cực đoan và hỗ trợ các hộ gia đình dễ bị tổn thương. Đồng thời, việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính cũng là những bước đi quan trọng để hạn chế tác động của biến đổi khí hậu đối với giá thực phẩm và xã hội.

Một số liên kết về chủ đề biến đổi khí hậu và an ninh lương thực:

  • IPCC – Báo cáo về biến đổi khí hậu và đất đai
  • FAO – Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc
  • WFP – Chương trình Lương thực Thế giới
]]>
Biến đổi khí hậu đe dọa ngành thời trang và chuỗi cung ứng toàn cầu https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-de-doa-nganh-thoi-trang-va-chuoi-cung-ung-toan-cau/ Sat, 30 Aug 2025 19:32:38 +0000 https://saoviet.info/bien-doi-khi-hau-de-doa-nganh-thoi-trang-va-chuoi-cung-ung-toan-cau/

Biến đổi khí hậu đang có tác động đáng kể đến ngành thời trang trên toàn cầu, và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Không chỉ là một trong những ngành gây ra lượng phát thải carbon lớn, ngành thời trang còn là một trong những ngành dễ bị tổn thương nhất trước những biến đổi thời tiết cực đoan. Từ khâu sản xuất, vận hành đến kỳ vọng của thị trường xuất khẩu, ngành thời trang buộc phải thích nghi với những thay đổi để đảm bảo sự tồn tại và phát triển.

Khí hậu nóng lên, thời trang chịu lạnh
Khí hậu nóng lên, thời trang chịu lạnh

Các loại sợi tự nhiên như cotton, len, cashmere đều phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ ổn định. Khi điều kiện thời tiết thất thường tại các quốc gia sản xuất sợi chủ lực như Ấn Độ, Trung Quốc hay Mông Cổ, mùa vụ bị ảnh hưởng, dẫn đến khả năng cung ứng lẫn chi phí đầu vào đều biến động. Điều này gây ra những thách thức lớn cho ngành dệt may Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu hơn 40 tỷ USD mỗi năm, khi vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu.

Biến động về thời tiết tại các quốc gia khác đồng nghĩa với chi phí đầu vào tăng, thời gian giao hàng kéo dài và nguy cơ chậm tiến độ sản xuất cho các đơn hàng xuất khẩu lớn. Không chỉ chuỗi cung ứng, hành vi tiêu dùng cũng bắt đầu thay đổi theo thời tiết. Mùa đông ngắn hơn dẫn đến sức tiêu thụ của các sản phẩm thời trang mùa lạnh giảm xuống, trong khi mùa hè kéo dài làm tăng nhu cầu về quần áo nhẹ, thoáng mát.

Trước những thách thức này, nhiều tập đoàn thời trang lớn như Kering, Adidas hay Hermès đã bắt đầu tích hợp rủi ro khí hậu vào chiến lược vận hành. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp dệt may cũng đang từng bước thích ứng, với một số doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất sợi tái chế, thân thiện môi trường và sắp xếp lại mô hình sản xuất.

Tuy nhiên, mức độ sẵn sàng vẫn còn hạn chế và phần lớn doanh nghiệp mới dừng lại ở các giải pháp tình huống. Trong khi đó, các thị trường xuất khẩu như EU đang yêu cầu ngày càng cao về minh bạch chuỗi cung ứng và báo cáo tác động môi trường. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp dệt may Việt Nam phải có những thay đổi căn bản để đảm bảo sự tồn tại và phát triển trong bối cảnh mới.

Biến đổi khí hậu đang tạo ra thách thức lớn cho ngành thời trang, nhưng cũng mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp có thể thích nghi và thay đổi để đảm bảo sự tồn tại và phát triển trong bối cảnh mới. Các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng chiến lược phát triển bền vững, tích hợp rủi ro khí hậu vào chiến lược vận hành và đầu tư vào công nghệ sản xuất thân thiện môi trường.

]]>
Thế giới đối mặt khủng hoảng nước ngọt chưa từng có https://saoviet.info/the-gioi-doi-mat-khung-hoang-nuoc-ngot-chua-tung-co/ Wed, 20 Aug 2025 16:32:50 +0000 https://saoviet.info/the-gioi-doi-mat-khung-hoang-nuoc-ngot-chua-tung-co/

Một nghiên cứu gần đây đã đưa ra cảnh báo về tình trạng khô hạn nghiêm trọng và nhanh chóng đang diễn ra trên các lục địa của Trái Đất. Nguyên nhân chính của tình trạng này được xác định là việc khai thác nước ngầm quá mức và biến đổi khí hậu, đe dọa trực tiếp đến an ninh nước và lương thực trên toàn cầu.

Theo nghiên cứu được công bố bởi Đại học bang Arizona (Mỹ), tình trạng khô hạn này đã kéo dài trong hơn 22 năm qua và đang hình thành bốn vùng ‘siêu khô hạn’ với quy mô lục địa tại Bắc bán cầu. Các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bao gồm Tây Nam Bắc Mỹ và Trung Mỹ, Alaska và Bắc Canada, Bắc Nga, và vùng Bắc Phi-Trung Đông-Âu-Á.

Tình trạng khô hạn này không chỉ dừng lại ở ảnh hưởng đến các khu vực nông nghiệp, đô thị và vùng băng tan, mà còn đe dọa đến nguồn nước ngọt còn lại trên Trái Đất. Điều này đặt ra một thách thức cấp bách cho việc bảo vệ nguồn nước ngọt và đảm bảo an ninh nước toàn cầu.

Nhóm tác giả của nghiên cứu này kêu gọi hành động ngay lập tức để giảm thiểu tình trạng cạn kiệt nước ngầm và bảo vệ nguồn nước ngọt. Họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai các chính sách toàn cầu về quản lý nước ngầm một cách hiệu quả, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế để giải quyết cuộc khủng hoảng nước ngọt đang diễn ra trên toàn cầu.

Trước tình hình này, việc nhanh chóng thực hiện các biện pháp bảo vệ nguồn nước và ngăn chặn tình trạng khai thác nước ngầm quá mức là hết sức cần thiết. Đồng thời, nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc sử dụng nước một cách hợp lý và bền vững cũng cần được nâng cao.

Để đối phó với thách thức này, các quốc gia và tổ chức quốc tế cần tăng cường phối hợp và hợp tác, nhằm tìm ra giải pháp hiệu quả và bền vững cho vấn đề quản lý nước toàn cầu. Một số giải pháp có thể bao gồm việc đầu tư vào công nghệ thu gom và tái sử dụng nước, tăng cường quản lý nguồn nước ngầm, và đẩy mạnh nghiên cứu về các phương pháp mới để đối phó với biến đổi khí hậu.

Trong bối cảnh tình trạng khô hạn và cạn kiệt nước ngầm đang diễn ra trên quy mô toàn cầu, việc hành động kịp thời và có trách nhiệm của mỗi quốc gia và cộng đồng là rất quan trọng. Chỉ thông qua sự hợp tác và nỗ lực chung, chúng ta mới có thể bảo vệ được nguồn nước ngọt quý giá và đảm bảo một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Nature, thể hiện sự cần thiết của các hành động tức thời và cụ thể để giải quyết vấn đề nghiêm trọng này. Sự tham gia của mọi bên liên quan, từ các nhà nghiên cứu đến các nhà hoạch định chính sách và cộng đồng dân cư, là điều kiện tiên quyết để xây dựng một tương lai với nguồn nước bền vững cho tất cả.

]]>
Giảm ô nhiễm không khí có thể làm tăng tốc độ nóng lên toàn cầu https://saoviet.info/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/ Sat, 16 Aug 2025 21:45:21 +0000 https://saoviet.info/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/

Các nhà khoa học đang phát ra cảnh báo rằng nỗ lực toàn cầu nhằm giảm ô nhiễm không khí có thể đang góp phần đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu, bất chấp những lợi ích đáng kể về sức khỏe cộng đồng mà việc này mang lại. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng việc giảm thiểu ô nhiễm không khí ở Đông Á, đặc biệt là tại Trung Quốc, đã làm suy giảm đáng kể ‘hiệu ứng làm mát’ do các hạt bụi trong không khí gây ra.

Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)
Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)

Những hạt bụi này trước đây đóng vai trò như một loại ‘tấm chắn’ tự nhiên, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế quá trình hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Tuy nhiên, khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất. Việc giảm ô nhiễm không khí đã mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, nhưng đồng thời cũng làm tăng tốc độ nóng lên toàn cầu.

Các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là một điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn. Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’

Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Thật vậy, cải thiện chất lượng không khí và giảm ô nhiễm là những mục tiêu quan trọng để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp này cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh những hậu quả không mong muốn. Các nhà khoa học và policymakers cần làm việc cùng nhau để tìm ra giải pháp cân bằng giữa cải thiện chất lượng không khí và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Tóm lại, việc giảm ô nhiễm không khí là một bước tiến quan trọng, nhưng nó cần được thực hiện song song với các biện pháp giảm khí nhà kính. Chỉ khi có một chiến lược toàn diện và đồng bộ, chúng ta mới có thể đạt được mục tiêu bảo vệ môi trường và sức khỏe con người một cách hiệu quả.

]]>
Sét đỏ và biển sữa – Dấu hiệu của biến đổi khí hậu tác động đến môi trường https://saoviet.info/set-do-va-bien-sua-dau-hieu-cua-bien-doi-khi-hau-tac-dong-den-moi-truong/ Tue, 12 Aug 2025 17:05:27 +0000 https://saoviet.info/set-do-va-bien-sua-dau-hieu-cua-bien-doi-khi-hau-tac-dong-den-moi-truong/

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây đã thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế, từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô. Tuy nhiên, đằng sau những cảnh tượng gây kinh ngạc này ẩn chứa những mối quan ngại về sự biến đổi khí hậu và tác động tiêu cực đến môi trường.

San hô bị tẩy trắng (Ảnh: Ocean Image Bank)
San hô bị tẩy trắng (Ảnh: Ocean Image Bank)

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có thể rất cực đoan. Việc nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn tồn tại, mà còn góp phần lý giải cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ cảnh báo điều gì? - Ảnh 1.
Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ cảnh báo điều gì? – Ảnh 1.

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu do biến đổi khí hậu có thể làm tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những giải thích xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ngoài vũ trụ.

Ảnh: Pexels
Ảnh: Pexels

Hiện tượng ‘biển sữa’ cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi và bí ẩn. Mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Ảnh: Blue Media Exmouth
Ảnh: Blue Media Exmouth

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

Ảnh: National Geographic
Ảnh: National Geographic

San hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Ảnh: Steven Miller
Ảnh: Steven Miller

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây kinh ngạc mà còn ẩn chứa những mối quan ngại về sự biến đổi khí hậu và tác động tiêu cực đến môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

]]>
Đại học Huế tổ chức Hội thảo quốc tế về công nghệ và quản lý xanh https://saoviet.info/dai-hoc-hue-to-chuc-hoi-thao-quoc-te-ve-cong-nghe-va-quan-ly-xanh/ Mon, 11 Aug 2025 01:30:46 +0000 https://saoviet.info/dai-hoc-hue-to-chuc-hoi-thao-quoc-te-ve-cong-nghe-va-quan-ly-xanh/

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế đã tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này quy tụ các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý từ nhiều quốc gia để thảo luận và chia sẻ nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

GS.TS Huỳnh Trung Hải, Chủ tịch Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) phát biểu.
GS.TS Huỳnh Trung Hải, Chủ tịch Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) phát biểu.

Với chủ đề ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo trở thành diễn đàn quan trọng cho các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực. Hội thảo IFGTM 2025 bao gồm 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học được trình bày. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam.

PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế chào mừng khai mạc Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15.
PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế chào mừng khai mạc Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15.

Ngoài ra, hội thảo còn có 27 báo cáo treo (poster), đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh. PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, cho biết chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero).

Hội thảo còn có sự góp mặt của nhiều nhà nghiên cứu trẻ. (Ảnh: Đại Dương)
Hội thảo còn có sự góp mặt của nhiều nhà nghiên cứu trẻ. (Ảnh: Đại Dương)

Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Nhiều đại biểu quốc tế uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu môi trường tham dự tại hội thảo.
Nhiều đại biểu quốc tế uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu môi trường tham dự tại hội thảo.

Những báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập, đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

]]>
Bão Cỏ May ập gần Philippines và Thái Lan, hàng nghìn người dân sơ tán https://saoviet.info/bao-co-may-ap-gan-philippines-va-thai-lan-hang-nghin-nguoi-dan-so-tan/ Thu, 07 Aug 2025 02:31:27 +0000 https://saoviet.info/bao-co-may-ap-gan-philippines-va-thai-lan-hang-nghin-nguoi-dan-so-tan/

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos đã đưa ra cảnh báo rằng tình hình thời tiết cực đoan đang trở thành ‘bình thường mới’ mà người dân cần phải thích nghi. Cảnh báo này được đưa ra khi cơn bão Cỏ May đang đe dọa đổ bộ vào nước này, gây ra mưa lớn và gió mạnh trên diện rộng.

Pagoda thuộc Cơ quan khí tượng Philippines cho biết, cơn bão Cỏ May đang di chuyển với sức gió duy trì tối đa lên đến 120km/h và dự kiến sẽ đổ bộ vào bờ biển phía tây tại tỉnh La Union hoặc Ilocos Sur vào sáng ngày 25-7. Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, chính phủ Philippines đã quyết định đóng cửa trường học và hủy các chuyến bay trong ngày 24-7 để đảm bảo an toàn cho người dân.

Một con đường bị ngập ở tỉnh Nan của Thái Lan ngày 23-7 - Ảnh: REUTERS
Một con đường bị ngập ở tỉnh Nan của Thái Lan ngày 23-7 – Ảnh: REUTERS

Mưa lớn liên tục trong những ngày qua đã gây ra thiệt hại nặng nề, ít nhất 19 người thiệt mạng và 11 người mất tích. Tình trạng ngập lụt nặng nề đã buộc chính phủ phải sơ tán hàng chục ngàn người dân khỏi khu vực thủ đô Manila. Tổng thống Marcos nhấn mạnh rằng, nước này cần phải lập kế hoạch dài hạn để ứng phó với thiên tai, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.

“Đây không còn là tình huống bất thường nữa… Nó sẽ như vậy trong nhiều thập kỷ tới, vì vậy hãy chuẩn bị sẵn sàng”, ông Marcos nói trong cuộc họp báo được truyền hình trực tiếp ngày 24-7. Ông cũng kêu gọi người dân cần phải nâng cao cảnh giác và chuẩn bị sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

Không chỉ Philippines, Thái Lan cũng đang cảnh báo về nguy cơ ngập lụt tại 22 tỉnh phía bắc do ảnh hưởng của bão Cỏ May. Cục Khí tượng Thái Lan dự báo lượng mưa tại nước này sẽ giảm trong 24 giờ tới, nhưng vẫn sẽ còn mưa lớn ở một số khu vực. Người dân được khuyến cáo nên thận trọng với mưa lớn và nước tích tụ, có thể dẫn đến lũ quét và ngập lụt trên sông.

Trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, các cơ quan chức năng đang tiếp tục theo dõi tình hình và đưa ra cảnh báo cần thiết. Tổng cộng khoảng 70 chuyến bay nội địa và quốc tế đã bị hủy trong ngày do bão, và các lớp học trên khắp Luzon sẽ tiếp tục bị hoãn đến hết ngày 25-7.

Du lịch trong thời điểm này cần phải được thực hiện một cách cẩn thận và linh hoạt, đặc biệt khi đặt phòng khách sạn hay đặt vé máy bay. Người dân cần phải cập nhật thông tin thời tiết thường xuyên và tuân thủ các khuyến cáo của cơ quan chức năng để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.

]]>
Đầu tư khí hậu chuyển hướng từ Mỹ sang châu Âu và châu Á https://saoviet.info/dau-tu-khi-hau-chuyen-huong-tu-my-sang-chau-au-va-chau-a/ Sun, 03 Aug 2025 09:46:57 +0000 https://saoviet.info/dau-tu-khi-hau-chuyen-huong-tu-my-sang-chau-au-va-chau-a/

Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Sự thay đổi này xuất phát từ chính sách mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Theo khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco, với 300 tổ chức đầu tư trên thế giới tham gia, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD, cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư.

Cuộc khảo sát cho thấy chỉ 46% nhà đầu tư toàn cầu hiện nay coi biến đổi khí hậu là yếu tố quan trọng, giảm từ 62% năm ngoái. Sự giảm này rõ rệt nhất tại Bắc Mỹ, nơi chỉ 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương. Nguyên nhân chủ yếu là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ, với gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư.

Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài. Điều này cho thấy sự kiên nhẫn và linh hoạt của các nhà đầu tư trong bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu. Điều này cho thấy sự quan tâm đến đầu tư khí hậu vẫn còn cao, mặc dù có sự điều chỉnh trong chiến lược.

Khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu như thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh. Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng’.

Tổng quan, khảo sát của Robeco cho thấy sự thay đổi trong ưu tiên đầu tư khí hậu của các nhà đầu tư toàn cầu. Trong khi có sự dịch chuyển vốn đầu tư sang châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, vẫn có nhiều thách thức cần được giải quyết để thúc đẩy đầu tư khí hậu. Các nhà đầu tư cần cân nhắc và thích nghi với sự thay đổi trong chính sách và thị trường để đạt được mục tiêu khí hậu của mình. Global Climate Investing Survey 2025 của Robeco cung cấp một cái nhìn tổng quan về xu hướng đầu tư khí hậu và thách thức mà các nhà đầu tư đang đối mặt.

]]>