Trong khuôn khổ các hoạt động tưởng nhớ và tri ân những người đã hy sinh vì Tổ quốc, sáng ngày 21/7, tại tỉnh An Giang, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự lễ viếng, lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ. Đồng thời, Thủ tướng cũng gặp mặt và tặng quà các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của Quân khu 9. Cùng tham dự có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các bộ ngành, cơ quan Trung ương và địa phương.

Lễ viếng và an táng 81 liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia và trong nước đã được tổ chức trang nghiêm tại Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc. Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với những người con ưu tú của Tổ quốc đã anh dũng chiến đấu, hy sinh cho nền hòa bình, độc lập, thống nhất của Tổ quốc.

Thủ tướng cho biết, với tinh thần ‘thà hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ’, đất nước ta đã có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó hơn 300.000 liệt sĩ vẫn chưa tìm được đầy đủ thông tin, 175.000 liệt sĩ chưa xác định được nơi hy sinh. Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm và xác định rõ là trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đơn vị, địa phương và của cả hệ thống chính trị.

Thủ tướng đánh giá cao những nỗ lực, cống hiến của các cán bộ, chiến sĩ Quân khu 9, đã không quản ngại gian khổ, hiểm nguy, lặng thầm lội suối, trèo đèo, băng rừng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Những cống hiến của họ là biểu tượng cho lòng yêu nước, cho tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ cao cả đối với Tổ quốc.

Thủ tướng mong muốn, với truyền thống nhân văn sâu sắc, đạo lý ‘uống nước nhớ nguồn’, ‘ăn quả nhớ người trồng cây’, ‘tình dân tộc, nghĩa đồng bào’, lực lượng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ sẽ tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm và những kinh nghiệm đã có, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Thủ tướng khẳng định Đảng và Nhà nước sẽ tiếp tục làm hết sức mình để tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính liệt sĩ, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên. Đây là nhiệm vụ cao cả và thiêng liêng, không chỉ là trách nhiệm của một người, một tập thể mà là của cả xã hội.

Thủ tướng hy vọng, thông qua các hoạt động này, sẽ tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần trách nhiệm và đạo lý nhân văn của dân tộc, góp phần xây dựng và phát triển đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh.

Ngày 21-7, tại UBND phường Mỹ Trà, tỉnh Đồng Tháp, Đại tá Nguyễn Việt Thắng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Tháp đã đến dự và trao Bằng ‘Tổ quốc ghi công’ cho gia đình liệt sĩ Nguyễn Văn Lập. Liệt sĩ Nguyễn Văn Lập sinh năm 1955, tại xã Mỹ Trà, huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp (nay là phường Mỹ Trà, tỉnh Đồng Tháp). Ông nhập ngũ vào tháng 3-1973, công tác tại Tỉnh đội Kiến Phong – Quân khu 8 (nay là Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Tháp – Quân khu 9) và hy sinh vào ngày 6-6-1974 tại ấp Bình Dân, xã Nhị Mỹ, huyện Cao Lãnh (nay là phường Mỹ Trà, tỉnh Đồng Tháp). Hiện nay, hài cốt của liệt sĩ Nguyễn Văn Lập được an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Tháp (phường Mỹ Trà).

Trước đó, tại UBND xã Bình Ninh, Đại tá Nguyễn Việt Thắng cũng đã trao Bằng ‘Tổ quốc ghi công’ cho gia đình liệt sĩ Phạm Văn Lập. Liệt sĩ Phạm Văn Lập sinh năm 1935 tại xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang (nay là xã Bình Ninh, tỉnh Đồng Tháp). Ông nhập ngũ vào năm 1952, chức vụ Đại đội phó, Cục Chính trị Quân khu 7. Ngày 18-5-1972, trong quá trình chiến đấu, đồng chí đã anh dũng hy sinh tại đầm Rây Phong, Karachê, Côngpôngchàm, Campuchia. Hiện nay, hài cốt của liệt sĩ được an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bình Ninh, tỉnh Đồng Tháp.

Quyết định công nhận liệt sĩ cho 2 liệt sĩ Nguyễn Văn Lập và Phạm Văn Lập đã được Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký vào ngày 27-6-2025. Trao Bằng ‘Tổ quốc ghi công’ cho các liệt sĩ là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những cống hiến, hy sinh vô giá của các liệt sĩ đối với sự nghiệp đấu tranh, giành độc lập dân tộc.

Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Bình Ninh và phường Cao Lãnh đời đời ghi nhớ công ơn của các Anh hùng liệt sĩ và nguyện tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh. Đại diện thân nhân các gia đình liệt sĩ đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Quân đội. Đồng thời, khẳng định sẽ tiếp tục giáo dục con cháu phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình và quê hương.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025), xã Dương Hòa, Hà Nội đã tổ chức các đoàn công tác đến thăm, tặng quà và tri ân gia đình chính sách, người có công trên địa bàn. Đây là hoạt động thiết thực nhằm thể hiện lòng biết ơn và sự quan tâm của chính quyền và nhân dân xã Dương Hòa đối với những người đã hy sinh và cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Chiều ngày 21/7, đồng chí Phùng Bá Nhân, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Dương Hòa dẫn đầu đoàn công tác đến thăm hỏi, tặng quà ông Nguyễn Quang Độ, thôn Diềm Xá Đắc Sở, thương binh 81%; ông Trần Danh Hồng, thôn 4 Yên Sở, đối tượng nhiễm chất độc hóa học 81%; ông Nguyễn Văn Vượng, thôn 1 Yên Sở, thương binh 86% và bà Nguyễn Thị Hiền, thôn 1 Yên Sở, vợ liệt sĩ. Tại các nơi đến thăm, đoàn công tác của xã Dương Hòa đã ân cần thăm hỏi sức khỏe, đời sống của gia đình liệt sĩ, thương bệnh binh và trao quà của Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ xã.

Đồng chí Phùng Bá Nhân đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự hy sinh, công lao to lớn của các thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Ông nhấn mạnh rằng, mặc dù đất nước đã thống nhất và phát triển, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức cần phải vượt qua. Vì vậy, việc tri ân và chăm lo cho gia đình chính sách, người có công là trách nhiệm và nghĩa vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Cùng ngày, đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Dương Hòa cũng dẫn đầu đoàn công tác đến thăm, tặng quà bà Lệnh Thị Soi, suất nuôi dưỡng cô đơn; ông Phí Đình Nguyên, thương binh 91%; ông Nguyễn Văn Kính, thương binh 87%; ông Nguyễn Thiên Vinh, thương binh 81%; ông Nguyễn Thiên Tôn, bệnh binh 81%; ông Nguyễn Tiến Đào, thương binh 81%, sinh sống tại địa bàn Dương Liễu.

Đoàn công tác đã bày tỏ tình cảm, sự tri ân, lòng biết ơn đối với những đóng góp, cống hiến của các gia đình trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đồng chí Nguyễn Thanh Tú cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đồng thuận, chung tay của toàn thể nhân dân, đặc biệt là các gia đình chính sách, người có công trong công cuộc xây dựng xã Dương Hòa phát triển giàu đẹp, văn minh.

Cũng trong chiều ngày 21/7, đồng chí Lê Đức Phóng, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Dương Hòa dẫn đầu đoàn công tác thăm, tặng quà gia đình ông Trần Viết Xin ở thôn 9 Cát Quế, đối tượng bị nhiễm chất độc hóa học 81%; ông Phạn Thừa Thân ở thôn 1 Cát Quế, bệnh binh 81%; ông Nguyễn Duy Thắng ở thôn 1 Cát Quế, thương binh 81%; ông Nguyễn Đắc Nuôi ở thôn 5 Cát Quế, thương binh 81% và bà Nguyễn Thị Bốn ở thôn Minh Hiệp 2 Minh Khai, vợ liệt sĩ.

Tại các gia đình, đồng chí Lê Đức Phóng và đoàn công tác bày tỏ sự tri ân sâu sắc trước những sự cống hiến, hy sinh xương máu của các thương binh, liệt sĩ, gia đình người có công trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Đồng chí Lê Đức Phóng đề nghị cấp ủy, chi bộ các thôn tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác đền ơn đáp nghĩa, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho các gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng bằng nhiều việc làm thiết thực hơn.

Được biết, nhân dịp này, xã Dương Hòa sẽ trao tặng 1.018 suất quà với tổng trị giá trên 200 triệu đồng cho các gia đình chính sách trên địa bàn xã. Đây là một hành động thiết thực và có ý nghĩa, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của chính quyền và nhân dân xã Dương Hòa đối với các gia đình chính sách, người có công.

Ngày 22-7, tại thành phố Hồ Chí Minh, một buổi họp mặt đại biểu có công với cách mạng đã được tổ chức trang trọng nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Sự kiện này được 주관 bởi Thành ủy, HĐND, UBND, và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh.

Buổi họp mặt có sự tham gia của 185 đại biểu tiêu biểu, bao gồm Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, và những người có công giúp đỡ cách mạng. Họ đại diện cho hơn 173.000 người có công với cách mạng và thân nhân của họ trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, buổi lễ cũng có sự hiện diện của đại diện thân nhân của 6 bà mẹ được truy tặng danh hiệu cao quý ‘Bà mẹ Việt Nam Anh hùng’.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh, bà Trần Thị Diệu Thúy, đã nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc chăm lo cho các gia đình chính sách và người có công. Bà cũng nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự hy sinh của các liệt sĩ và nhấn mạnh truyền thống ‘Uống nước nhớ nguồn’ và ‘Đền ơn đáp nghĩa’ của dân tộc.

Trong những năm qua, thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động để chăm lo cho các gia đình chính sách và người có công. Thành phố đã bảo đảm 100% Bà mẹ Việt Nam Anh hùng còn sống được các đơn vị nhận phụng dưỡng; 100% xã, phường làm tốt công tác thương binh – liệt sĩ. Từ năm 2021 đến nay, thành phố đã tích cực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và tổ chức lễ an táng cho 48 hài cốt liệt sĩ.

Thời gian qua, thành phố đã tập trung thực hiện công tác xây dựng, nâng cấp, tu bổ mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ và các công trình ghi công liệt sĩ với tổng kinh phí hơn 95 tỷ đồng.

Các thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ đã tiếp nối truyền thống cách mạng, phấn đấu vươn lên và xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhiều người trong số họ đã trở thành tấm gương sáng trong học tập, công tác và sản xuất, góp phần phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội của thành phố.

Ông Mã Thành Sơn, một người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và là đại biểu tiêu biểu tham dự buổi họp mặt, đã xúc động chia sẻ về lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì đất nước. Ông nhấn mạnh rằng lòng biết ơn phải được thể hiện qua hành động và suy nghĩ, chứ không chỉ là lời nói suông.

Tại buổi lễ, căn cứ vào quyết định của Chủ tịch nước, Thành ủy, HĐND, UBND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước cho 6 ‘Bà mẹ Việt Nam Anh hùng’ và trao tặng phần quà tri ân đến 185 đại biểu tiêu biểu.

Quảng Ngãi là một tỉnh có nhiều nỗ lực trong việc quy tập, tìm kiếm và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ trong những năm qua. Cơ quan chức năng tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, với hy vọng xác định được danh tính của các liệt sĩ.

Nghĩa trang Liệt sĩ Nghĩa Thắng, xã Trà Giang, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những nghĩa trang được xây dựng từ năm 1984, với 786 phần mộ liệt sĩ, trong đó có 396 phần mộ chưa xác định thông tin. Công tác khai quật, lấy mẫu sinh phẩm tại nghĩa trang đã được tiến hành cùng với việc tu bổ, chỉnh trang lại các phần mộ liệt sĩ. Qua công tác khai quật, toàn bộ 396 phần mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin đã được lấy mẫu kiểm tra chất lượng để giám định ADN. Ông Nguyễn Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Tư Nghĩa cho biết, việc lấy mẫu ADN xác định lại danh tính cho liệt sĩ là việc làm vô cùng ý nghĩa, giúp các gia đình tìm được thân nhân và trả lại tên cho các liệt sĩ.

Tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với Cục Người có công, Bộ Nội vụ và Viện Pháp y Quốc gia tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để xác định gen các liệt sĩ chưa xác định danh tính. Năm 2024, tỉnh đã tiến hành khai quật gần 1.100 mộ liệt sĩ đang được chôn cất ở các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh mà chưa xác định danh tính.

Là người trực tiếp thu thập các mẫu sinh phẩm ở Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng, bà Chu Thị Thủy, Giám định viên, Viện Pháp y Quốc gia cho biết, chất lượng các hài cốt được khai quật tại Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng đủ điều kiện để giám định ADN chiếm tỷ lệ khoảng 50% đến trên 50% bộ hài cốt được lấy mẫu.

Từ năm 2021 đến tháng 3/2025, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp lấy 96 mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, kết quả, 3 liệt sĩ được xác định có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ. Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã phối hợp với Cục Người có công và Viện Pháp y quốc gia khai quật hơn 2.000 mộ liệt sĩ chưa xác định được danh tính tại 19 Nghĩa trang trong tỉnh, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN.

Trung tá Hồ Viết Ba, Trưởng ban chính sách, Phòng chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết, thực hiện công tác số hóa trong công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập liệt sĩ thời gian qua, Ban chính sách triển khai toàn diện, đồng bộ và đạt hiệu quả thiết thực.

Tỉnh Quảng Ngãi là chiến trường rất ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, tổng số liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh là hơn 37.000. Đến nay đã tìm kiếm quy tập được hơn 34.000 liệt sĩ; số chưa tìm kiếm được là hơn 2.700 liệt sĩ. Đồng thời có gần 1.000 liệt sĩ là con em tỉnh Quảng Ngãi hy sinh trên địa bàn tỉnh khác và làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào, Campuchia.

Những năm qua, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Ngãi triển khai nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Bên cạnh công tác quy tập, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục phối hợp Cục người có công để lấy mẫu gen (ADN) để xác định danh tính những phần mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau sắp xếp, vẫn xác định đây là nhiệm vụ quan trọng phải tiếp tục thực hiện. Sẽ tập trung xác định thông tin mộ liệt sĩ hiện nay còn thiếu thông tin kết hợp với việc xây dựng Đề án tổng thể sửa chữa, nâng cấp mộ liệt sĩ kết hợp qua đó thực hiện xác định danh tính hài cốt liệt sĩ. https://baomoi.com.vn/

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà vừa khẳng định nỗ lực của ngành Nội vụ trong việc tìm kiếm, xác định danh tính của hàng trăm nghìn liệt sỹ còn thiếu thông tin, nhằm giảm bớt nỗi đau của các gia đình liệt sỹ.

Người đứng đầu Bộ Nội vụ bày tỏ sự trăn trở khi vẫn còn gần 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập và gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin tại Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025, diễn ra vào sáng ngày 24/7.

Để thể hiện sự quan tâm và đáp lại nỗi mong chờ của các gia đình người có công với cách mạng, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cam kết sẽ thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ với quyết tâm cao nhất. Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được triển khai với ý nghĩa là một trách nhiệm, bổn phận đạo lý thiêng liêng. Ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa để tìm kiếm 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập và gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin, nhằm giảm bớt nỗi đau mòn mỏi chờ đợi thông tin của những người mẹ, người vợ và gia đình liệt sỹ.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin, năm 2025 là một dấu mốc đặc biệt đối với đất nước Việt Nam khi kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm thành lập nước, cùng với những thay đổi to lớn, toàn diện mang tầm vóc chiến lược và thời đại sâu sắc. Chứng kiến những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước, nữ tư lệnh ngành Nội vụ thấm thía hơn giá trị của hòa bình, độc lập, tự do, ấm no hạnh phúc.

Bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy, nỗ lực tham mưu với Đảng, Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách đối với người có công theo hướng phục vụ, hiện đại, toàn diện, bao trùm, hiệu quả và nhân văn. Trong đó, ngành sẽ thực hiện đầy đủ và hiệu quả định hướng về chính sách đối với người có công theo tinh thần Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII.

Theo đó, ngành Nội vụ sẽ tập trung vào việc nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi theo hướng phải là mức cao nhất trong các chính sách xã hội. Dự kiến trong quý IV năm 2025, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Ngoài ra, vào quý III, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến giai đoạn 1965-1975.

Trong những ngày tháng 7 này, trên dải đất hình chữ S, nhiều gia đình đã tìm được người thân là các anh hùng, liệt sĩ trong niềm hạnh phúc vô bờ bến. Sau hàng chục năm tìm kiếm, giọt nước mắt của niềm khắc khoải mong chờ đã rơi xuống khi tên tuổi, địa chỉ của liệt sĩ được trả lại đúng nghĩa.

Việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và công nghệ ADN đã đem lại hy vọng đoàn tụ cho nhiều gia đình, góp phần xoa dịu những mất mát, hy sinh của các thân nhân liệt sĩ. 16 gia đình đã nhận được tin vui khi mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ trùng khớp, giúp xác định được danh tính của các anh hùng, liệt sĩ sau hàng chục năm mất tích.

Trong số này, có gia đình bà Nguyễn Thị Lan, em gái của liệt sĩ Nguyễn Quốc Hội, đã tìm thấy hài cốt của anh trai sau hơn 50 năm tìm kiếm. Bà Lan chia sẻ, năm 1972, anh trai đi bộ đội thì đến 1973, gia đình nhận được giấy báo tử ở mặt trận phía Nam và không biết hy sinh ở đâu. Gia đình nhận được kỷ vật của anh trai là đồng hồ, ba lô… nhưng không có thông tin về nơi hy sinh.

Hằng năm, ngày giỗ của anh trai, gia đình vào nhà thờ làm lễ cầu nguyện, còn đến ngày 27/7, ở địa phương tổ chức thắp hương ngoài nghĩa trang, gia đình bà Lan đều đi và khấn cầu mong anh trai linh thiêng báo mộng về. Sau khi thu nhận mẫu ADN, bà Lan và gia đình đã nhận được kết quả trùng khớp, giúp xác định được hài cốt của anh trai. “Không có niềm vui nào hơn lúc này, chúng tôi đã tìm thấy anh trai sau hơn 50 năm tìm kiếm” – bà Lan chia sẻ.

Tương tự, gia đình bác Nguyễn Văn Mão, tỉnh Nghệ An, cũng đã tìm thấy hài cốt của anh trai, liệt sĩ Nguyễn Duy Thanh, sau hơn 50 năm tìm kiếm. Bác Mão tâm sự, năm 1971, anh trai hy sinh, nhưng gia đình không biết nơi hy sinh. Sau đó, gia đình bác Mão vào tỉnh Quảng Trị tìm 2 lần nhưng không thấy mộ, không tìm thấy bất cứ thông tin nào.

Còn tại tỉnh Thanh Hóa, gia đình bác Trịnh Văn Lai đã tìm thấy liệt sĩ Trịnh Văn Hai, được xác định chính xác thông qua mẫu ADN của thân nhân. Bác Lai tâm sự, bố mất sớm, một mình mẹ nuôi 4 anh chị em. Trước khi mất, mẹ dặn phải cố gắng tìm được phần mộ, đưa anh Hai về quê với tiên tổ, với bố mẹ.

Bộ Công an đã thu nhận 20.911 mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Quá trình triển khai của cán bộ, chiến sĩ được thực hiện ân cần, niềm nở với tinh thần phục vụ nhân dân. Kết quả bước đầu đã giúp xác định danh tính của 16 anh hùng, liệt sĩ.

Bộ Công an đang tiếp tục phối hợp với các đơn vị xây dựng và mở rộng Ngân hàng Gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính để bù đắp các mất mát to lớn đối với các gia đình liệt sĩ và trả lại danh tính cho các anh hùng, liệt sĩ.

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ, đồng chí Phan Đình Trắc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương đã đến thăm và tặng quà cho các thương binh, liệt sĩ tại Trung tâm Điều dưỡng người có công. Đây là hoạt động thiết thực nhằm tri ân và nâng cao đời sống cho những người đã có công với Cách mạng Việt Nam.

Trong chuyến thăm, đồng chí Phan Đình Trắc và đoàn công tác đã trực tiếp đến gặp gỡ, thăm hỏi và động viên các thương binh, bệnh sĩ đang được điều dưỡng tại trung tâm. Ông đã tặng quà và bày tỏ sự trân trọng, biết ơn sâu sắc đối với những cống hiến, hy sinh của các thương binh, liệt sĩ vì nghiệp lớn bảo vệ Tổ Quốc. Những hành động thiết thực này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với những người đã dâng hiến thân mình cho công cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc.

Không chỉ dừng lại ở việc tặng quà, đồng chí Phan Đình Trắc còn dành thời gian để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các thương binh, liệt sĩ và cán bộ, nhân viên Trung tâm Điều dưỡng người có công. Ông nhấn mạnh rằng, mặc dù đất nước đã giành được độc lập, nhưng công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc vẫn còn nhiều khó khăn, thử thách. Vì vậy, việc chăm lo cho đời sống của các thương binh, liệt sĩ và người có công là trách nhiệm quan trọng, không chỉ của các cấp ủy, chính quyền mà còn của toàn xã hội.

Thông qua hoạt động này, đồng chí Phan Đình Trắc và đoàn công tác đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự gắn kết giữa các cấp lãnh đạo với nhân dân, đặc biệt là với những người đã có công với Cách mạng. Đồng thời, đây cũng là dịp để giáo dục, nhắc nhở về truyền thống lịch sử, về những hy sinh, cống hiến của các thế hệ đi trước, góp phần xây dựng tinh thần đoàn kết, yêu nước cho các thế hệ sau.

Ngày Thương binh Liệt sĩ là dịp để toàn dân thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã nằm xuống hoặc bị thương trong sự nghiệp bảo vệ Tổ Quốc. Thông qua các hoạt động ý nghĩa như thế này, Việt Nam tiếp tục khẳng định sự trân trọng và thực hiện có hiệu quả các chính sách, chăm sóc cho các thương binh, liệt sĩ và người có công, nhằm phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. …

Trong dòng chảy không ngừng của thời gian, những hy sinh và mất mát của các thế hệ cha anh vì độc lập, tự do của Tổ quốc vẫn còn được khắc ghi sâu sắc trong tâm hồn người Việt hôm nay. Nhớ về những ngày tháng đã qua, nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, tiếp tục ra đời như một cách để tri ân và ghi nhớ những người đã ngã xuống. Các nhạc sĩ, nghệ sĩ đang viết tiếp những giai điệu tri ân thế hệ đi trước, góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị lịch sử trong đời sống đương đại.

Từ nhiều thế hệ qua, những thanh âm vang lên từ trái tim của các nghệ sĩ vẫn luôn ngân vang, như một lời nhắc nhở về những hy sinh và cống hiến của các thế hệ cha anh. Mới đây, nhạc sĩ Lê Thống Nhất đã giới thiệu tác phẩm “Khúc hát chiều nghĩa trang” phổ thơ Nguyễn Quang Thiều, viết về người mẹ có con hy sinh nơi chiến trường. Tác phẩm này đã được thể hiện bởi Nghệ sĩ ưu tú Tiến Lâm và nhận được sự đồng cảm của đông đảo công chúng. Cũng với cảm xúc chân thành, nhạc sĩ Nguyễn Anh Trí đã sáng tác hai ca khúc mới “Tuổi20 đã thành sóng nước” và “Khúc ca ngày về lại”, tưởng nhớ những người con đã ngã xuống trên mảnh đất Quảng Trị linh thiêng và hào hùng của dân tộc.

Nhạc sĩ Giáng Son cũng đã tạo ra ca khúc “Tìm cha” từ lời thơ của tác giả Phạm Hồng Điệp, do Nghệ sĩ ưu tú Vũ Thắng Lợi thể hiện. Ca khúc này là tiếng lòng của người con dành cho cha sau mấy chục năm đằng đẵng đi tìm hài cốt liệt sĩ của cha. Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày thương binh – liệt sĩ, ca sĩ Sao Mai Khánh Ly ra mắt MV “Còn mãi với non sông” như lời tri ân của thế hệ hôm nay gửi đến những anh hùng đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Trước đó, Nghệ sĩ nhân dân Quốc Hưng và nhạc sĩ Kiên Ninh cùng thực hiện MV “Thiên hùng ca bất tử” dựa trên bài thơ “Lời người bên sông” của cựu chiến binh Lê Bá Dương – người từng chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. MV tái hiện tinh thần bất khuất, lòng yêu nước mãnh liệt của các chiến sĩ đã chiến đấu và hy sinh nơi đây, góp phần tạo nên biểu tượng bất tử trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

Gần đây, còn có nhiều sáng tác mới về đề tài thương binh – liệt sĩ, như “Hát về Côn Đảo thân yêu” (Trần Thành), “Mai về cùng em” (Đức Chính), “Anh về” (nhạc Ngọc Hòa, thơ Lưu Đức Hải); “Trở về quê hương” (nhạc Văn Cung, thơ Quang Tiến), “Cho mùa xuân thanh bình” (nhạc Nguyễn Đăng Tài, thơ Nguyễn Xuân Cửu), “Mộ gió mộ đá ngàn thu” (nhạc Nguyễn Hữu Minh, thơ Lê Quang Bùi)… Không chỉ những nghệ sĩ tên tuổi, nhiều người trẻ cũng đã quan tâm, sáng tác về đề tài này.

Những tấm gương hy sinh anh dũng, những thương binh, bệnh binh, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng thầm lặng… cống hiến để đổi lấy hòa bình hôm nay vẫn luôn là nguồn cảm hứng mãnh liệt cho các nhạc sĩ, nghệ sĩ tiếp tục sáng tác, biểu diễn. Việc các nghệ sĩ trẻ quan tâm đến lịch sử, truyền thống và tiếp nối dòng chảy tri ân là một hành trình đầy trách nhiệm và tâm huyết. Nhờ đó, những giai điệu tri ân tiếp tục được ngân vang, nối liền hiện tại với quá khứ, làm dịu đi nỗi đau chiến tranh và thắp sáng lên tinh thần yêu nước, lý tưởng sống đẹp trong thế hệ hôm nay và mai sau.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc.

Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính. Việt Nam có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.

GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.

Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy. GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi.

Để thực hiện dự án này, GeneStory đã hợp tác chặt chẽ với Bộ Công an để sử dụng dữ liệu từ Bộ Công an trong việc xác định danh tính liệt sĩ. Đồng thời, dự án cũng nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ từ các gia đình và thân nhân của các liệt sĩ trên toàn quốc.

Với việc ứng dụng công nghệ giải mã gene trong việc tìm kiếm thân nhân, dự án Ngân hàng gene đã mang lại hy vọng mới cho hàng trăm nghìn gia đình đang tìm kiếm người thân của mình. Dự án này không chỉ giúp xác định danh tính liệt sĩ mà còn đóng góp vào việc xây dựng một cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để phục vụ cho các mục đích y khoa và xã hội trong tương lai.