Thói quen kiểm tra điện thoại ngay sau khi thức dậy đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại đối với não bộ và tinh thần của nhiều người. Khi não bộ vẫn chưa hoàn toàn tỉnh táo, việc tiếp nhận hàng loạt thông tin từ mạng xã hội, tin tức hay công việc có thể dẫn đến cảm giác căng thẳng, khó tập trung và mệt mỏi kéo dài.

Ngay sau khi thức dậy, não bộ con người vẫn đang trong trạng thái “sóng alpha”, một giai đoạn chuyển tiếp giữa giấc ngủ và sự tỉnh táo, khi tâm trí ở trong trạng thái thư giãn, dễ sáng tạo và ít bị phân tán. Đây vốn là thời điểm lý tưởng để suy nghĩ tích cực hoặc nuôi dưỡng những ý tưởng mới. Tuy nhiên, khi ta bắt đầu ngày mới bằng việc kiểm tra điện thoại, não bộ lập tức bị đẩy vào tình trạng cảnh giác cao độ, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tập trung và cảm xúc tích cực.

Mạng xã hội mang lại cảm giác được kết nối nhưng cũng nhanh chóng làm cạn kiệt sự tập trung và năng lượng tinh thần. Việc lướt điện thoại vào buổi sáng vô tình tạo ra một cơ chế “tìm kiếm phần thưởng” trong não bộ, nơi ta liên tục tìm kiếm cảm giác vui vẻ từ những video, tin tức hấp dẫn hay tương tác ảo. Điều này có thể dẫn đến hậu quả là trong phần còn lại của ngày, bộ não khó duy trì được sự tập trung bền vững, dễ bị xao nhãng và mất kiên nhẫn.

Nghiên cứu của National Sleep Foundation năm 2021 chỉ ra rằng việc sử dụng thiết bị điện tử vào đầu và cuối ngày có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng giấc ngủ, khiến cơ thể rối loạn nhịp sinh học, khó ngủ sâu và dễ mệt mỏi hơn vào hôm sau.

Không chỉ gây căng thẳng, mạng xã hội còn có thể trở thành một “bẫy” tâm lý khiến người dùng dễ rơi vào cảm giác tự ti, chán nản khi thấy người khác khoe khoang cuộc sống hoàn hảo, thành công rực rỡ. Đặc biệt vào buổi sáng, những hình ảnh này có thể dễ dàng gây tổn thương ngầm và ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn.

Muốn cải thiện sức khỏe tinh thần và giảm thiểu tác động tiêu cực của việc sử dụng điện thoại vào buổi sáng, hãy thử áp dụng một số thói quen đơn giản. Thay vì vội vàng lướt điện thoại, bạn có thể bắt đầu ngày mới bằng một hoạt động nhẹ nhàng như vươn vai, uống nước, tập vài động tác yoga, thiền hoặc đơn giản là ngồi yên vài phút để hít thở sâu. Việc viết ra mục tiêu trong ngày hoặc dành một chút thời gian để suy nghĩ tích cực cũng giúp thiết lập tinh thần vững vàng và sẵn sàng cho một ngày mới.

Chuyên gia Nicole Venola nhấn mạnh rằng những phút đầu ngày là thời điểm quý giá để nuôi dưỡng sức khỏe tâm trí. Chỉ cần thay đổi một thói quen nhỏ, không cầm điện thoại ngay khi vừa tỉnh dậy, bạn đã giúp não bộ có cơ hội nghỉ ngơi đúng cách và chuẩn bị tốt hơn cho mọi thử thách trong ngày. Bằng cách điều chỉnh thói quen hàng ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tinh thần và bắt đầu ngày mới với một tâm trạng tích cực và năng lượng.

National Sleep Foundation đã cung cấp những thông tin quý giá về ảnh hưởng của việc sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ và sau khi thức dậy. Bằng cách hiểu rõ hơn về những tác động này, bạn có thể đưa ra những quyết định sáng suốt để bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất của mình.

Hội chứng Kleine-Levin, một tình trạng thần kinh hiếm gặp, đã thu hút sự quan tâm của giới y học quốc tế do tính chất phức tạp và ảnh hưởng đáng kể của nó đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Còn được biết đến với tên gọi hội chứng nàng ngủ hoặc hội chứng ngủ gia đình, tình trạng này gây ra các giai đoạn ngủ dài bất thường, kéo dài từ 16 đến 20 giờ mỗi ngày. Tỷ lệ mắc hội chứng Kleine-Levin ước tính ảnh hưởng đến khoảng một đến năm người trên một triệu dân, với sự phổ biến cao hơn ở người Do Thái Ashkenazi. Thống kê cho thấy, tính đến nay, chỉ có khoảng 500 trường hợp được báo cáo trên các tạp chí y học.

Các đặc điểm của hội chứng Kleine-Levin bao gồm sự xuất hiện chủ yếu ở nam giới, với 70% số ca mắc là nam giới, tuy nhiên tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến cả nữ giới. Các triệu chứng thường bắt đầu ở giai đoạn vị thành niên sớm và kéo dài trong khoảng 14 năm. Hội chứng này được xếp vào nhóm rối loạn quá mức ngủ, bên cạnh chứng ngủ gật. Một đợt bùng phát của hội chứng được xác định khi các triệu chứng kéo dài ít nhất hai ngày, trung bình khoảng 10 ngày nhưng có thể kéo dài hàng tuần. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể trải qua các giai đoạn ngủ liên tục lên đến 70 ngày. Trong các đợt bùng phát, ngoài việc ngủ nhiều, bệnh nhân còn có thể trải qua tình trạng đói dữ dội, ảo giác, và ham muốn tình dục cao.

Triệu chứng của hội chứng Kleine-Levin rất đa dạng, bao gồm buồn drowsiness cực độ, tăng cảm giác thèm ăn dẫn đến tăng cân, ham muốn tình dục tăng cao, ảo giác, thay đổi hành vi, lo lắng hoặc trầm cảm, và mất trí nhớ. Các đợt bùng phát có thể xảy ra đột ngột, đặt bệnh nhân vào tình trạng nguy cơ cao chấn thương nếu họ vận hành xe cơ giới hoặc máy móc. Do đó, người mắc hội chứng này được khuyên ở nhà trong một môi trường an toàn trong các đợt bùng phát để giảm thiểu rủi ro.

Mặc dù nguyên nhân chính xác của hội chứng Kleine-Levin vẫn chưa được hiểu rõ, các nhà nghiên cứu cho rằng có thể liên quan đến yếu tố di truyền hoặc do một căn bệnh hoặc chấn thương gây tổn thương vùng dưới đồi – phần não chịu trách nhiệm điều chỉnh giấc ngủ. Một số trường hợp có thể được kích hoạt bởi nhiễm trùng, sử dụng chất, sang chấn đầu, gắng sức thể chất hoặc căng thẳng. Trong các đợt bùng phát, trí nhớ của bệnh nhân bị hạn chế; họ có thể thực hiện các hành động cơ bản như ăn uống và sử dụng nhà vệ sinh nhưng gặp khó khăn với các chức năng thể chất khác ngoài các hành vi cơ bản này.

Điều trị hội chứng Kleine-Levin thường bao gồm sử dụng các loại thuốc như lithium, steroid, và thuốc kích thích nhằm giảm tần suất, thời gian, và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát. Song song với điều trị dược lý, trị liệu tâm lý cũng được khuyến nghị để giúp bệnh nhân kiểm soát các triệu chứng liên quan như ham muốn tình dục quá mức, lo lắng, và trầm cảm. Qua việc kết hợp các phương pháp điều trị và hỗ trợ tâm lý, hy vọng có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc hội chứng Kleine-Levin.

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một phần quan trọng của hệ miễn dịch trong máu – thường là lực lượng phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây thực hiện bởi Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester đã chỉ ra rằng võng mạc có phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể. Cụ thể, khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não, được gọi là microglia, sẽ được kích hoạt để phản ứng.

Điều đáng chú ý là trong quá trình này, các tế bào trung tính không được huy động để hỗ trợ, dù chúng có hiện diện gần đó trong các mạch máu. Phát hiện này đặc biệt quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ đang đối mặt với tình trạng mất thị lực do tổn thương hoặc mất tế bào cảm quang. Việc hiểu rõ sự tương tác giữa hai loại tế bào miễn dịch này là cơ sở cần thiết để phát triển các liệu pháp mới, giúp điều trị và phục hồi thị lực.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi – một loại camera đặc biệt được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép quan sát và ghi hình các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống. Qua nghiên cứu trên võng mạc của chuột bị tổn thương tế bào cảm quang, họ đã phát hiện rằng cả tế bào trung tính và microglia đều hiện diện trong võng mạc. Tuy nhiên, chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang.

Đáng chú ý hơn, các tế bào microglia không huy động các tế bào trung tính đến vị trí tổn thương để hỗ trợ sửa chữa. Điều này gợi ý về sự tồn tại của một cơ chế bảo vệ đặc biệt trong võng mạc khi xảy ra chấn thương, nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của các tế bào miễn dịch có khả năng gây hại hơn là có lợi. Sự hiểu biết sâu sắc về các tương tác tế bào miễn dịch phức tạp này có thể mở ra những hướng nghiên cứu mới trong việc điều trị và ngăn ngừa mất thị lực.

Các nhà nghiên cứu tin rằng, việc ngăn chặn không cho các tế bào miễn dịch gây hại can thiệp vào quá trình phục hồi của võng mạc có thể là chìa khóa để phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho các bệnh lý về mắt. Thông qua việc tìm hiểu thêm về cách mà các tế bào miễn dịch tương tác trong mắt, các nhà khoa học có thể tìm ra các giải pháp để giảm thiểu thiệt hại và cải thiện thị lực cho những người bị ảnh hưởng.

Để tiếp tục nghiên cứu này, các nhà khoa học sẽ tiếp tục sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi để theo dõi các tương tác tế bào miễn dịch trong mắt sống. Qua đó, họ mong muốn khám phá thêm về các cơ chế bảo vệ của võng mạc và cách thức để can thiệp một cách hiệu quả nhất.