Giá vàng thế giới đang phải đối mặt với áp lực giảm mạnh khi các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và các nước đạt được những bước tiến, khiến thị trường chứng khoán Mỹ liên tục lập kỷ lục và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có khả năng sẽ giữ nguyên lãi suất. Điều này đã làm giảm sự hấp dẫn của vàng, một tài sản thường được xem là nơi trú ẩn an toàn trong thời kỳ kinh tế bất ổn.

Trong sáng ngày 28/7, giá vàng giao ngay tại châu Á đã giảm gần 10 USD/oz, xuống mức 3.326 USD/oz. Tại Việt Nam, giá vàng SJC cũng giảm 600.000 đồng/lượng, xuống còn 121,1 triệu đồng/lượng tính đến 10h sáng 28/7.

Nguyên nhân chính dẫn đến áp lực bán vàng là do tâm lý ưa thích rủi ro của nhà đầu tư đang gia tăng, một phần nhờ vào các thỏa thuận thương mại mà Mỹ đã đạt được với Nhật Bản, Philippines và Liên minh châu Âu (EU). Những thỏa thuận này đã giúp giảm căng thẳng thương mại kéo dài nhiều tháng qua.

Thị trường chứng khoán Mỹ trong tuần qua đã ghi nhận đà tăng ấn tượng, với chỉ số chứng khoán tầm rộng S&P 500 tăng phiên thứ 5 liên tiếp và lập các kỷ lục cao mới. Chỉ số công nghệ Nasdaq Composite cũng liên tục lập đỉnh mới. Thị trường tiền số cũng đang sôi động, với Bitcoin duy trì ở gần đỉnh cao lịch sử và Ethereum ghi nhận đà tăng mạnh.

Trong bối cảnh này, vàng – vốn được xem là tài sản trú ẩn an toàn – trở nên kém hấp dẫn khi tâm lý “ưa thích rủi ro” đang chiếm ưu thế. Khả năng Fed giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25-4,5% trong cuộc họp ngày 29-30/7 cũng đang gây áp lực lên giá vàng. Một đồng USD mạnh lên trong ngắn hạn cũng góp phần kìm hãm đà tăng của vàng.

Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể hỗ trợ giá vàng trong trung và dài hạn. Nhu cầu vàng tại châu Á, đặc biệt là từ các nhà đầu tư bán lẻ và ngân hàng trung ương, vẫn duy trì ở mức cao. Các ngân hàng trung ương trên thế giới, đặc biệt là tại các nước đang phát triển, tiếp tục mua vàng để đa dạng hóa dự trữ và giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Về chính sách tiền tệ, thị trường đang chờ đợi bài phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell sau cuộc họp ngày 30/7. Dù giữ nguyên lãi suất trong tháng này, giới đầu tư vẫn kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần trong năm 2025.

Trong ngắn hạn, giá vàng thế giới có thể tiếp tục chịu áp lực giảm, với vùng hỗ trợ gần nhất là 3.300 USD/oz. Nếu các số liệu kinh tế Mỹ tiếp tục khả quan và Fed giữ lập trường trung lập sau cuộc họp cuối tháng 7, giá vàng có thể lùi sâu hơn.

Tại Việt Nam, giá vàng SJC có thể giảm thêm 1-2 triệu đồng/lượng, về quanh mức 119-120 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, trong trung và dài hạn, vàng vẫn giữ vai trò là kênh đầu tư an toàn, được hỗ trợ bởi nhu cầu tăng từ châu Á, xu hướng mua vàng dự trữ của ngân hàng trung ương và kỳ vọng lãi suất giảm từ năm 2026.

Giá vàng thế giới đã tăng mạnh trong thời gian gần đây và đang trên đà tiến đến mức kỷ lục mọi thời đại. Trên thị trường giao dịch vàng, hợp đồng vàng giao tháng 8 đã tăng vọt 37,40 USD, đạt mức 3.443,8 USD/ounce, đánh dấu mức cao nhất trong 5 tuần. Con số này chỉ thấp hơn nhẹ so với kỷ lục 3.452,8 USD/ounce được thiết lập vào ngày 13.6. Sự gia tăng đáng kể này phản ánh nhu cầu mạnh mẽ và ổn định của thị trường vàng trong những tháng gần đây.

Đợt tăng giá hiện tại của vàng được thúc đẩy bởi một số yếu tố quan trọng của thị trường. Đồng USD đang suy yếu là một trong những nguyên nhân chính, làm cho vàng trở nên hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư quốc tế. Khi đồng USD yếu đi, giá trị của vàng – được định giá bằng USD – sẽ tăng lên, tạo điều kiện thuận lợi cho những người nắm giữ tài sản này. Bên cạnh đó, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm đã làm giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng, một tài sản không sinh lời. Mới đây, chỉ số USD ICE đã giảm 0,44 điểm, xuống còn 97,42, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại hàng hóa định giá bằng USD.

Thị trường trái phiếu gần đây cũng phản ánh tâm lý thận trọng gia tăng của các nhà đầu tư đối với triển vọng kinh tế. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm đã giảm 4,4 điểm cơ bản xuống còn 3,836%, trong khi lợi suất kỳ hạn 10 năm giảm 4,5 điểm cơ bản xuống 4,339%. Những diễn biến này cho thấy thị trường đang kỳ vọng vào việc điều chỉnh chính sách tiền tệ và đang phải đối mặt với các trở lực kinh tế trong thời gian tới.

Hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương cùng với nhu cầu trú ẩn an toàn tiếp tục hỗ trợ giá vàng. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và bất ổn về chính sách thương mại gia tăng, các tổ chức đầu tư vẫn xem vàng là công cụ đa dạng hóa danh mục. Điều này không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn mang lại cơ hội sinh lời trong tình hình kinh tế bất ổn.

Một yếu tố quan trọng khác đang tác động đến giá vàng là diễn biến chính sách thương mại. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế với hầu hết đối tác thương mại nếu không đạt được thỏa thuận trước ngày 1.8, tạo ra làn sóng bất ổn lớn trong thương mại toàn cầu. Cụ thể, mức thuế đề xuất 30% lên hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu đã khiến EU cân nhắc các biện pháp đáp trả. Điều này làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại quy mô lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế toàn cầu.

Sự hội tụ của các yếu tố đồng USD suy yếu, lợi suất trái phiếu giảm, căng thẳng địa chính trị và bất ổn thương mại đã tạo ra môi trường đặc biệt thuận lợi cho vàng. Khi giá vàng tiến gần mốc cao kỷ lục, giới đầu tư đang theo dõi sát sao liệu các điều kiện thuận lợi này có đủ sức duy trì đà tăng và đưa vàng vượt ngưỡng lịch sử hay không. Nếu điều này xảy ra, nó sẽ kích hoạt thêm làn sóng mua vào mới và kéo dài đợt tăng giá hiện nay.

Một số ngân hàng lớn tại Nga đang âm thầm chuẩn bị cho khả năng xin cứu trợ khẩn cấp từ Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) trong trường hợp tình hình tài chính không cải thiện trong vòng một năm tới. Theo báo cáo của Business Insider, ít nhất 3 ngân hàng được xếp vào nhóm ‘tối quan trọng’ đối với hệ thống tài chính quốc gia đã có các cuộc thảo luận riêng về việc có thể cần đến sự hỗ trợ từ phía CBR.

Những cuộc thảo luận này đang trở nên cấp bách hơn khi bảng cân đối tài chính của các ngân hàng cho thấy mức độ rủi ro cao hơn nhiều so với các số liệu chính thức công bố. Nguồn tin nội bộ cho thấy khả năng xin cứu trợ sẽ phụ thuộc vào tốc độ tích lũy nợ xấu trong năm nay, một dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Nga đang chịu áp lực ngày càng lớn sau hơn 3 năm xảy ra mâu thuẫn với Ukraine.

Dù thống kê chính thức cho thấy hệ thống ngân hàng Nga vẫn ‘ổn định’, thực tế đang dần bộc lộ những lỗ hổng đáng lo ngại. Dữ liệu từ CBR cho biết, ngành ngân hàng ghi nhận lợi nhuận kỷ lục 4.000 tỷ ruble (tương đương khoảng 50,9 tỷ USD) trong năm 2024. Lợi nhuận ròng hàng tháng trong tháng 6 cũng tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, báo cáo ổn định tài chính mới nhất của CBR cũng thừa nhận rằng ‘năng lực trả nợ của khu vực doanh nghiệp đã suy giảm nhẹ’, đặc biệt do tình trạng trễ hạn nghiêm trọng trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tỷ lệ nợ xấu trong hoạt động cho vay doanh nghiệp được báo cáo ở mức 4%, trong khi nợ tiêu dùng không có tài sản đảm bảo quá hạn trên 90 ngày đã tăng lên 10,5% vào cuối quý I/2025.

Herman Gref, CEO ngân hàng Sberbank, một trong những nhà băng lớn nhất nước Nga, cũng thẳng thắn thừa nhận trước nhà đầu tư trong cuộc họp tháng 6 rằng ‘Con đường phía trước sẽ không dễ dàng.’ Ông đặc biệt nhấn mạnh đến việc chất lượng tín dụng suy giảm và ngày càng nhiều doanh nghiệp phải tái cấu trúc nợ.

Trong khi đó, nền kinh tế Nga tiếp tục đối mặt với hàng loạt thách thức. Chi phí đi vay vẫn ở mức cao kỷ lục. Lãi suất chuẩn được CBR nâng lên 21% vào năm ngoái và chỉ vừa giảm nhẹ xuống 20% hồi tháng 6. Thâm hụt ngân sách sâu và Quỹ Tài sản Quốc gia của Nga đang cạn kiệt nhanh chóng, với tài sản thanh khoản giảm xuống còn 28.000 tỷ ruble (35,6 tỷ USD) trong tháng 5, thấp hơn khoảng 71% so với thời điểm trước khi xung đột Ukraine nổ ra.

Tăng trưởng GDP Nga trong quý I năm nay ghi nhận mức giảm 0,6%, cho thấy nền kinh tế nước này đang dần mất đà trong bối cảnh căng thẳng quân sự kéo dài và nguồn lực tài chính ngày càng hao mòn.

Khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell đã đặt ra một tình huống pháp lý phức tạp và nhạy cảm, với những tác động tiềm tàng lên ngân hàng trung ương, thị trường tài chính và toàn bộ nền kinh tế. Các chuyên gia về pháp lý và chính sách đang theo dõi sát sao diễn biến này, đồng thời đặt ra câu hỏi về quyền hạn của người đứng đầu Nhà trắng và tính độc lập của Fed.

Một trong những vấn đề then chốt xoay quanh vấn đề này là liệu Tổng thống Trump có đủ thẩm quyền để cách chức ông Powell hay không. Câu trả lời được cho là không, trừ khi có “nguyên nhân chính đáng”. Tuy nhiên, việc xác định “nguyên nhân chính đáng” mang tính chủ quan cao và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, tạo ra sự không chắc chắn về kết quả.

Trong trường hợp ông Trump quyết định sa thải ông Powell, có khả năng cao là ông Powell sẽ khởi kiện. Vụ việc có thể sẽ được trình lên Tòa án Tối cao. Trước đây, tòa án này đã phán quyết rằng Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện. Điều này cho thấy rằng, ít nhất từ góc độ pháp lý, việc sa thải ông Powell sẽ không đơn giản.

Ngoài ra, ông Powell còn có thể yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch, qua đó tiếp tục ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Điều này có thể diễn ra vì trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc. Tính linh hoạt này có thể cho phép ông Powell duy trì vai trò của mình trong quá trình ra quyết định về lãi suất và các vấn đề kinh tế khác.

Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn cắt giảm lãi suất, một điều có thể gây ra những hệ quả kinh tế đáng kể. Mục tiêu của ông là lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó xảy ra ngay lập tức, bất kể những hệ quả kinh tế có thể phát sinh. Quan điểm này đã gây ra sự không chắc chắn và lo ngại về tính độc lập của Fed cũng như khả năng của cơ quan này trong việc đưa ra quyết định dựa trên các yếu tố kinh tế thuần túy.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump thực sự sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và nền kinh tế. Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ và có thể còn làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất. Hơn nữa, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục.

Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát. Do đó, tình huống này đang thu hút sự quan tâm của công chúng và các chuyên gia, những người lo ngại về tác động lâu dài lên sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ.

Phân tích chính sách và các báo cáo từ các tổ chức tài chính đang theo dõi chặt chẽ diễn biến này, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì tính độc lập của Fed trong bối cảnh chính trị phức tạp. Những tác động tiềm tàng từ việc sa thải Chủ tịch Jerome Powell không chỉ dừng lại ở thị trường tài chính mà còn lan tỏa đến toàn bộ nền kinh tế, yêu cầu sự thận trọng và khôn ngoan từ tất cả các bên liên quan.