Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang trên thế giới, đặc biệt là ở khu vực châu Âu với tình hình chiến sự tại Ukraine, một thông tin quan trọng vừa được công bố liên quan đến cuộc trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo như thông tin được chia sẻ từ truyền hình Điện Biên, ông Trump đã đưa ra một lời cảnh báo trực tiếp và cứng rắn với Tổng thống Putin, liên quan đến các hoạt động quân sự mà Nga đang tiến hành tại Ukraine.

Cụ thể, ông Trump yêu cầu phía Nga phải chấm dứt ngay lập tức các hoạt động quân sự tại Ukraine trong khoảng thời gian 10 đến 12 ngày tới. Nếu không, chính quyền Mỹ sẽ không ngần ngại áp đặt các biện pháp trừng phạt và thuế quan thứ cấp lên Moscow. Đây là một hành động mang tính chất tối hậu thư, thể hiện rõ ràng lập trường của Washington đối với tình hình đang diễn ra tại Ukraine cũng như mối quan ngại sâu sắc của Mỹ về hành động của Nga.

Thế nhưng, có vẻ như lời cảnh báo của Tổng thống Trump chưa đủ để làm thay đổi chiến lược của chính quyền Nga trong vấn đề này. Việc Moscow có phản ứng thế nào trước tối hậu thư của Washington vẫn còn là một câu hỏi lớn, trong khi tình hình chiến sự tại Ukraine tiếp tục phức tạp và có những diễn biến khó lường.

Tình huống này đang tạo nên một điểm nóng đáng chú ý trên bàn cờ địa chính trị thế giới. Không chỉ tác động trực tiếp đến mối quan hệ song phương giữa Mỹ và Nga, tình hình chiến sự tại Ukraine còn có ảnh hưởng rộng lớn đến ổn định khu vực và toàn cầu. Với những tác động tiềm tàng như vậy, thế giới đang theo dõi sát sao các diễn biến tiếp theo, hy vọng tìm thấy lối ra cho tình hình căng thẳng này.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức từ phía Nga về phản ứng đối với tối hậu thư của Tổng thống Trump. Trong khi đó, các chuyên gia phân tích quốc tế đang cố gắng đánh giá các khả năng có thể xảy ra tiếp theo, từ việc Moscow có thể sẽ tuân thủ yêu cầu của Washington đến khả năng xung đột leo thang.

Tổng thống Trump, người đã có những quan điểm cứng rắn đối với Nga trong thời gian qua, dường như đang tăng cường sức ép lên Moscow thông qua các biện pháp kinh tế và ngoại giao. Dù vậy, vẫn còn phải xem liệu rằng liệu Moscow sẽ có nhượng bộ trước sức ép này hay không, và điều gì sẽ xảy ra tiếp theo trong quan hệ Mỹ – Nga cũng như tình hình tại Ukraine.

Chính phủ Anh đã công bố vào ngày 21/7 rằng họ sẽ áp dụng lệnh trừng phạt đối với 135 tàu vận chuyển dầu mỏ của Nga. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm siết chặt đội tàu mà họ cho rằng Moskva sử dụng để lách lệnh trừng phạt liên quan đến dầu thô. Động thái này nằm trong chiến dịch của phương Tây nhằm giảm nguồn thu của Nga thông qua việc hạn chế hoạt động của đội tàu bóng tối.

Bộ Ngoại giao Anh cho biết các lệnh trừng phạt mới nhắm vào đội tàu vận chuyển trái phép lượng hàng hóa trị giá 24 tỷ USD từ đầu năm 2024. Chính phủ Anh cũng áp trừng phạt với một công ty cung cấp dịch vụ hàng hải và một công ty kinh doanh dầu mỏ có liên quan đến hoạt động vận chuyển dầu mỏ của Nga bằng đội tàu bóng tối. Trong số các tàu bị trừng phạt có tàu dầu Eventin, bị nghi ngờ thuộc đội tàu bóng tối của Nga.

Lệnh trừng phạt cũng nhắm vào các công ty như Intershipping Services và Litasco Middle East DMCC vì vai trò của họ trong việc hỗ trợ đội tàu này. Đây không phải là lần đầu tiên phương Tây áp dụng biện pháp trừng phạt đối với Nga. Kể từ khi xung đột quân sự ở Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, hàng trăm tàu đã bị Liên minh châu Âu (EU) và Anh trừng phạt.

Lệnh trừng phạt mới được đưa ra sau khi Anh và EU hạ trần giá dầu của Nga từ 60 xuống 47,6 USD mỗi thùng. Điều này đồng nghĩa với việc các hãng vận tải biển và hãng bảo hiểm tại các nước trên sẽ bị cấm cung cấp dịch vụ cho dầu Nga xuất khẩu nếu giá bán vượt trần. Ngoại trưởng Anh David Lammy cho biết các lệnh trừng phạt mới sẽ làm suy yếu khả năng của đội tàu bóng tối và rút cạn nguồn thu chủ chốt từ dầu mỏ của Nga.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Anh sẽ không đứng yên khi Tổng thống Vladimir Putin vẫn từ chối và trì hoãn các cuộc đàm phán hòa bình. PGS. Hà Thu (theo Reuters, AFP) đã có những đánh giá về động thái này, cho thấy những nỗ lực không ngừng nghỉ của phương Tây trong việc siết chặt các lệnh trừng phạt đối với Nga.

Ngày 21/7, Vương quốc Anh đã công bố một loạt biện pháp trừng phạt mới nhắm vào mạng lưới vận chuyển dầu mỏ của Nga. Mục tiêu chính của các biện pháp này là siết chặt nguồn thu hàng tỷ USD của Nga, vốn đang được sử dụng để tài trợ cho cuộc chiến tại Ukraine.

Cụ thể, gói trừng phạt toàn diện mà Anh áp dụng nhắm vào hệ thống vận chuyển dầu mỏ của Nga, một công cụ quan trọng giúp Nga tránh được các lệnh trừng phạt từ phương Tây. Bộ trưởng Ngoại giao Anh, David Lammy, cho biết 137 cá nhân và tổ chức mới sẽ bị đưa vào danh sách trừng phạt. Những đối tượng này bao gồm các tàu chở dầu, công ty vận tải, và các tập đoàn năng lượng có liên quan đến cái gọi là “hạm đội bóng tối” của Nga.

Theo số liệu thống kê của Chính phủ Anh, có tới 135 tàu trong danh sách trừng phạt đã vận chuyển lượng dầu trị giá khoảng 24 tỷ USD kể từ đầu năm 2024. Trong số các công ty bị nhắm đến có Intershipping LLC, một công ty bị cáo buộc giúp Nga ngụy trang tàu chở dầu dưới cờ Gabon. Một công ty khác là Litasco Middle East DMCC, công ty con của tập đoàn dầu khí Lukoil, cũng nằm trong danh sách trừng phạt.

Động thái này của Anh diễn ra trong bối cảnh cả Anh và Liên minh châu Âu (EU) đang tăng cường thực thi mức trần giá dầu. Đây là một công cụ then chốt nhằm hạn chế nguồn thu của Nga nhưng vẫn đảm bảo nguồn cung dầu toàn cầu. Ngoại trưởng David Lammy khẳng định rằng Vương quốc Anh sẽ “sử dụng toàn bộ sức mạnh của hệ thống trừng phạt” để tăng áp lực lên Nga. Ông cũng tái khẳng định cam kết của Anh trong việc sát cánh cùng Ukraine.

Tính đến thời điểm hiện tại, Vương quốc Anh đã áp lệnh trừng phạt hơn 2.000 cá nhân và tổ chức của Nga. Trong khi đó, con số này của EU đã lên tới hơn 2.500. Việc tăng cường các biện pháp trừng phạt này thể hiện sự quyết tâm của các nước phương Tây trong việc cô lập và gây áp lực kinh tế lên Nga, liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine.

Việc siết chặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga bao gồm nhắm vào “hạm đội bóng tối” của nước này – một mạng lưới tàu vận chuyển dầu thô bất hợp pháp nhằm tránh các lệnh trừng phạt quốc tế. Động thái này được kỳ vọng sẽ làm giảm khả năng tiếp cận tài chính của Nga, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tài trợ cho các hoạt động quân sự tại Ukraine. Đồng thời, các biện pháp này cũng gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ về sự đoàn kết và quyết tâm của cộng đồng quốc tế trong việc phản đối các hành động của Nga tại Ukraine.

Các biện pháp trừng phạt mới của Anh nhắm vào nhiều thực thể và cá nhân có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến nỗ lực của Nga trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu dầu mỏ bất chấp các lệnh trừng phạt. Thông qua những hành động này, chính phủ Anh tái khẳng định cam kết ủng hộ Ukraine và sẵn sàng tăng cường thêm các biện pháp trừng phạt nhằm vào những thực thể hỗ trợ Nga duy trì hoạt động quân sự.

Ngày 22 tháng 7, Bộ Ngoại giao Nga thông báo rằng nước này đã mở rộng đáng kể danh sách các quan chức Liên minh châu Âu (EU) bị cấm nhập cảnh vào Nga. Quyết định này được đưa ra nhằm đáp trả các gói trừng phạt mới mà EU đã áp lên Nga vào tháng 5 và tháng 7 vừa qua.

Theo đó, danh sách trừng phạt sẽ bao gồm nhân viên các cơ quan thực thi pháp luật, tổ chức nhà nước và thương mại, công dân các nước thành viên EU và một số quốc gia phương Tây khác chịu trách nhiệm cung cấp hỗ trợ quân sự cho Kiev. Bên cạnh đó, lệnh cấm cũng nhắm đến các đại diện tham gia thành lập tòa án đặc biệt được Ukraine và Hội đồng châu Âu thành lập hồi tháng trước, cùng các quan chức vận động việc tịch thu tài sản Nga hoặc sử dụng số tiền đó để hỗ trợ Kiev.

Bộ Ngoại giao Nga khẳng định rằng các hành động thù địch chống Nga không thể ảnh hưởng đến chính sách của Matxcơva và cảnh báo rằng các lệnh trừng phạt tiếp theo của EU cũng sẽ nhận được các phản ứng đáp trả kịp thời và phù hợp.

Trước đó, vào ngày 18 tháng 7, Liên minh châu Âu (EU) chính thức thông qua gói trừng phạt kinh tế thứ 18 nhằm vào Nga. Nội dung quan trọng nhất trong gói trừng phạt là việc hạ giá trần áp lên dầu mỏ Nga xuất khẩu sang các nước thứ ba xuống 15% thấp hơn giá thị trường. Ngoài việc giảm giá trần, EU còn đưa hơn 100 tàu khác vào danh sách đen ‘hạm đội bóng đêm’, phạt một nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu Nga ở Ấn Độ và hai ngân hàng Trung Quốc, đặt lệnh cấm giao dịch đối với các ngân hàng Nga và hạn chế xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng với nước này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ hành động quân sự của Nga tại Ukraine, mô tả chúng là “ghê tởm”. Phát biểu trước các phóng viên, ông Trump nêu rõ: “Nga – tôi nghĩ những gì họ đang làm là quá ghê tởm. Thật ghê tởm”. Đồng thời, ông nhấn mạnh Washington đang đặt ra thời hạn đến ngày 8-8 để Matxcơva chấm dứt các hành động thù địch tại Ukraine, và nếu không, họ sẽ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế nghiêm khắc.

Không chỉ dừng lại ở đó, Tổng thống Mỹ cũng cho biết ông sẽ cử đặc phái viên Steve Witkoff đến Nga trong thời gian tới. Trước đây, ông Witkoff từng có nhiều cuộc gặp gỡ với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Matxcơva, trước khi nỗ lực hàn gắn quan hệ song phương này bị đình trệ.

Ông Trump cũng cảnh báo rằng các trừng phạt mới có thể đồng nghĩa với khả năng áp dụng các “thuế quan thứ cấp” nhắm vào các đối tác thương mại còn lại của Nga, như Trung Quốc và Ấn Độ. Điều này cho thấy sự quyết tâm của Mỹ trong việc gây áp lực lên Nga để chấm dứt các hành động quân sự tại Ukraine.

Trước đó, Tổng thống Trump đã bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai với những dự đoán lạc quan rằng chiến sự Nga – Ukraine – bùng nổ kể từ tháng 2-2022 – sẽ sớm kết thúc. Tuy nhiên, trong vài tuần gần đây, ông Trump ngày càng thể hiện sự thất vọng trước sự tấn công không ngừng của Matxcơva.

Trong một diễn biến khác, các đợt không kích của Nga vào Kiev đã khiến ít nhất 16 người thiệt mạng. Tình hình tại Ukraine đang trở nên ngày càng nghiêm trọng và gây ra sự quan ngại lớn trong cộng đồng quốc tế.

Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng đang gây áp lực lên các tập đoàn dược phẩm lớn, yêu cầu họ cắt giảm giá thuốc kê đơn tại Mỹ xuống ngang bằng với các nước khác. Điều này diễn ra trong bối cảnh người dân Mỹ đang phải trả chi phí thuốc cao nhất thế giới. Ông Trump hy vọng rằng các biện pháp này sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân Mỹ.

Tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga, Rosneft, đã lên tiếng phản đối quyết định áp lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) đối với nhà máy lọc dầu Nayara Energy của Ấn Độ, nơi Rosneft nắm giữ 49,13% cổ phần. Phản ứng này đến sau khi EU thông qua gói trừng phạt thứ 18 nhắm vào Nga và hoạt động thương mại dầu mỏ của nước này vào cuối tuần trước.

Rosneft cho rằng lệnh trừng phạt này là vô lý và phi pháp. Công ty nhấn mạnh rằng Nayara Energy đã hoàn thành nghĩa vụ thuế tại Ấn Độ, và các cổ đông của công ty chưa bao giờ nhận cổ tức. Thay vào đó, toàn bộ lợi nhuận tích lũy đều được sử dụng cho việc phát triển nhà máy lọc dầu, ngành hóa dầu và mạng lưới bán lẻ của công ty tại Ấn Độ.

Nayara Energy hiện vận hành một nhà máy lọc dầu với công suất 400.000 thùng/ngày và sở hữu gần 7.000 trạm xăng trên khắp Ấn Độ. Công ty cũng đang phát triển một tổ hợp hóa dầu tích hợp bên cạnh nhà máy lọc dầu này. Về cơ cấu sở hữu, Nayara Energy hiện được chia giữa Rosneft và liên danh đầu tư SPV Kesani Enterprises, trong khi số cổ phần còn lại thuộc về các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Trước đó, Rosneft đã bày tỏ mong muốn rút khỏi liên doanh tại Ấn Độ do không thể chuyển lợi nhuận về Nga vì vướng lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, với lệnh trừng phạt mới của EU, Rosneft bày tỏ mong muốn Nayara sẽ thực hiện các biện pháp bảo vệ lợi ích hợp pháp của các cổ đông và người tiêu dùng. Điều này sẽ được chính phủ Nga và Ấn Độ ủng hộ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal cũng lên tiếng rằng Ấn Độ không ủng hộ bất kỳ biện pháp trừng phạt đơn phương nào. Điều này cho thấy sự phản đối của Ấn Độ đối với các lệnh trừng phạt mà EU áp đặt đối với Nga. Phía Ấn Độ và Nga sẽ tiếp tục hợp tác để bảo vệ lợi ích của các cổ đông và người tiêu dùng của Nayara Energy.

Trong bối cảnh này, tương lai của Nayara Energy và hoạt động kinh doanh của công ty tại Ấn Độ đang trở thành một vấn đề được quan tâm. Với việc Rosneft phản đối lệnh trừng phạt và Ấn Độ không ủng hộ biện pháp trừng phạt đơn phương, sẽ rất quan trọng để xem các bên liên quan sẽ thực hiện các bước tiếp theo như thế nào để bảo vệ lợi ích của mình.

Hiện tại, Rosneft và Nayara Energy vẫn chưa đưa ra thông tin chính thức về các kế hoạch tiếp theo liên quan đến lệnh trừng phạt của EU. Tuy nhiên, rõ ràng là các bên sẽ tiếp tục đàm phán và tìm kiếm giải pháp để bảo vệ lợi ích của mình trong bối cảnh hiện nay.