Trong nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn. Đây là một trong những bộ tài liệu lịch sử quan trọng nhất của Việt Nam, với 33.976 tấm mộc bản được lưu trữ tại Trung tâm.

Việc ứng dụng AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn không chỉ là xu thế tất yếu mà còn phản ánh tư duy đổi mới trong việc lưu giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. AI có thể hỗ trợ số hóa các hiện vật, tài liệu cổ bằng công nghệ quét 3D, phục dựng các công trình kiến trúc bị hư hại, tái tạo những giá trị văn hóa đang có nguy cơ mai một.

Theo nhà nghiên cứu Minh Đạo, việc đưa AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn sẽ giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu di sản quý giá của dân tộc. Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo tồn, AI còn hỗ trợ việc lan tỏa di sản văn hóa đến công chúng thông qua các ứng dụng thực tế ảo, thực tế tăng cường và chatbot hướng dẫn du lịch.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa cũng đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề dữ liệu là một trở ngại lớn. Nhiều tư liệu di sản chưa được số hóa đầy đủ hoặc bị thiếu hụt thông tin, gây khó khăn cho AI trong việc phân tích và tái tạo. Bên cạnh đó, sự chính xác trong việc diễn giải và truyền tải nội dung văn hóa cũng là một thách thức.

Để phát huy tối đa tiềm năng của AI trong bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Minh Đạo nhấn mạnh rằng cần có chiến lược đầu tư bài bản vào việc xây dựng kho dữ liệu số về di sản văn hóa, với yêu cầu cao về tính chính xác, đầy đủ và hệ thống. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia văn hóa, nhà nghiên cứu lịch sử và đội ngũ kỹ sư công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI có khả năng tiếp cận đúng bản chất, truyền tải trung thực tinh thần và giá trị của di sản.

TS Phạm Quốc Quân, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cũng nhận định rằng ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ vào trưng bày một cách hiệu quả, điều quan trọng nhất vẫn là công tác nghiên cứu. Những di vật, cổ vật – vốn là thành phần của di sản văn hóa vật thể – cần được tìm hiểu kỹ lưỡng để kể lại câu chuyện của chúng một cách chính xác và sâu sắc.

Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã và đang tích cực triển khai các hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn. Với sự hỗ trợ của công nghệ AI, Trung tâm hy vọng sẽ mang lại một góc nhìn mới và thú vị về di sản văn hóa của dân tộc, cũng như đóng góp vào sự phát triển của công tác bảo tồn di sản văn hóa ở Việt Nam.

Một số hình ảnh về mộc bản triều Nguyễn và ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa có thể được tìm thấy tại địa chỉ này. Thêm vào đó, thông tin chi tiết về công tác bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn cũng có thể được tìm thấy tại trang web của Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV.

Gần 100 đội thi với hơn 400 thí sinh chính thức bước vào vòng phát triển giải pháp tại VPBank Technology Hackathon 2025. Sự kiện này đã trở thành điểm hẹn cho những ý tưởng sáng tạo từ nhiều lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu, vận hành, bảo mật… với kỳ vọng tạo ra giải pháp khả thi cho ngân hàng.

Cuộc thi VPBank Technology Hackathon 2025 đang bước vào giai đoạn sôi động với gần 100 đội thi, hơn 400 thí sinh chính thức bước vào vòng Prototype. Đây là một trong những sân chơi công nghệ có quy mô lớn trong năm dành cho sinh viên mới tốt nghiệp và lập trình viên trẻ trên toàn quốc.

Sau hơn một tháng phát động, cuộc thi đã ghi nhận 251 nhóm đăng ký tham gia với hơn 1200 thí sinh, trong đó 98 nhóm với hơn 400 thí sinh đã được lựa chọn bước vào vòng Prototype, nơi họ sẽ hiện thực hóa ý tưởng bằng mô hình giải pháp cụ thể.

Các đội thi đã tham gia hai buổi workshop chuyên sâu do Amazon Web Services (AWS) tổ chức nhằm trang bị kiến thức thực tiễn và kỹ năng sử dụng các dịch vụ công nghệ phát triển bởi AWS – nền tảng thiết yếu để xây dựng giải pháp mang tính ứng dụng cao.

Điểm sáng lớn nhất ở vòng đầu tiên chính là sự đa dạng, táo bạo và tính thực tế của các ý tưởng tham gia. Trong 26 đề bài thử thách được đưa ra, có nhiều chủ đề thuộc các lĩnh vực khác nhau như bảo mật, vận hành, tự động hóa, dữ liệu, tài chính cá nhân… Tuy nhiên, nhóm các thử thách xoay quanh AI và ứng dụng của AI trong ngân hàng vẫn chiếm ưu thế rõ rệt về mức độ quan tâm từ các thí sinh.

Những thử thách như: AI/ML Enhanced Credit Scoring (Chấm điểm tín dụng được tăng cường bởi AI/ML), AI-powered transaction anomaly detection & alert system (Hệ thống AI phát hiện và cảnh báo các giao dịch bất thường), CI/CD pipeline for automating windows security patching from vulnerability report (Luồng CICD tự động vá lỗi bảo mật Windows dựa trên báo cáo về lỗ hổng bảo mật) hay Multi-AI Agents Framework (Giải pháp AI phối hợp xử lý nhiệm vụ phức tạp) đều là những lựa chọn được nhiều đội thi ưu tiên.

Đặc biệt, thử thách AI Financial Coach – 6-Jar Money Management (Trợ thủ tài chính AI – Quản lý tiền dựa trên quy tắc 6 chiếc lọ tài chính thông minh) thu hút tới 114 thành viên đăng ký tham gia, cho thấy xu hướng quan tâm đến các ứng dụng AI cá nhân hóa trong lĩnh vực tài chính cá nhân ngày càng phổ biến.

Là mentor của các thử thách AI-powered transaction anomaly detection & alert system (Hệ thống AI phát hiện và cảnh báo các giao dịch bất thường) và CI/CD pipeline for automating windows security patching from vulnerability report (Luồng CICD tự động vá lỗi bảo mật Windows dựa trên báo cáo về lỗ hổng bảo mật), anh Lê Công Tú – CVCC Vận hành dịch vụ CNTT – Khối Công nghệ thông tin VPBank nhận định: ‘Nhiều đội thi có tư duy hệ thống bài bản, từ khâu thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu, cảnh báo đến hiển thị và báo cáo. Họ biết cách tận dụng công nghệ có sẵn, tích hợp các dịch vụ AWS một cách hợp lý để đảm bảo khả năng mở rộng và vận hành thực tế’.

Điểm đáng chú ý là có những đội đã triển khai mô hình thử nghiệm thật, có khả năng mô phỏng được dữ liệu giao dịch bất thường và minh họa luồng xử lý cụ thể.

‘Một số nhóm chỉ mất vài ngày để làm chủ công nghệ mới như AWS, AI/ML, hệ thống cảnh báo theo thời gian thực, thậm chí có nhóm triển khai một số bộ công nghệ đặc trưng. Điều đó thể hiện năng lực tiếp thu và áp dụng công nghệ rất nhanh chóng,’ anh Tú chia sẻ thêm.

Ở một hướng tiếp cận khác, các đội thi lựa chọn thử thách AI Financial Coach – 6-Jar Money Management (Trợ thủ tài chính AI – Quản lý tiền dựa trên quy tắc 6 chiếc lọ tài chính thông minh) cũng mang đến nhiều ý tưởng thú vị.

Anh Lê Thanh Tùng Chuyên gia vận hành dịch vụ CNTT – Khối Công nghệ thông tin VPBank, mentor của đề bài này cho biết: ‘Các đội đều có tư duy thay đổi hành vi người dùng, xây dựng công cụ giúp người dùng hiểu rõ hơn về tình hình tài chính cá nhân. Thay vì chỉ nhắc đến AI như một khái niệm chung chung không rõ ràng thì các đội chơi chỉ rõ họ sử dụng mô hình AI cho bài toán như thế nào, đưa ví dụ cụ thể như sử dụng NLP để phân loại giao dịch, dự đoán chi tiêu (forecasting), RAG để cá nhân hóa việc tư vấn tài chính.’

Mentor Đỗ Trần Quang – Kiến trúc sư cao cấp – Khối Công nghệ thông tin VPBank, đánh giá cao khả năng đi sâu vào hiện trạng và đề xuất cải tiến cụ thể của các đội thi tham gia thử thách AI/ML Enhanced Credit Scoring (Chấm điểm tín dụng được tăng cường bởi AI/ML):

‘Dù mới chỉ ở vòng ý tưởng, bản đề xuất giải pháp của các đội khá đầy đủ và ấn tượng, từ việc đi sâu vào phân tích hiện trạng, đề xuất cải tiến và cách thức triển khai chi tiết. Có nhóm sử dụng dữ liệu từ mạng xã hội, hành vi tài chính cá nhân, thậm chí cả thông tin người thân để xây dựng mô hình đánh giá tín dụng. Một đội thi khác còn mạnh dạn tích hợp các chỉ số ESG (môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp) vào hệ thống tính điểm – một hướng tiếp cận mới mẻ, giàu tiềm năng ứng dụng trong bối cảnh tài chính xanh đang ngày càng được quan tâm.’

Các nhận định chuyên môn từ mentor cũng phần nào phản ánh tư duy phát triển dài hạn mà VPBank đang xây dựng thông qua sân chơi công nghệ này, kết nối và đào tạo những tài năng công nghệ mới, phù hợp với định hướng chuyển đổi số toàn diện của ngân hàng trong những năm gần đây.

Vòng Chung kết VPBank Technology Hackathon 2025 sẽ diễn ra vào ngày 2/8/2025. Tại đây, các đội thi sẽ trình diễn và thuyết trình trực tiếp giải pháp trước Hội đồng Giám khảo, sau giai đoạn phát triển nguyên mẫu với sự hỗ trợ về nền tảng công nghệ từ AWS ở vòng Prototype.

Với sự đồng hành từ đội ngũ mentor giàu kinh nghiệm cùng nền tảng công nghệ hiện đại, VPBank Technology Hackathon 2025 đang tạo ra môi trường thử sức đáng giá cho những người trẻ theo đuổi công nghệ.

Trường Sĩ quan Thông tin đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trong việc xây dựng mô hình nhà trường thông minh và chuyển đổi số. Một trong những kết quả nổi bật của trường trong lĩnh vực này là việc xây dựng Thư viện số. Thượng tá Quân nhân chuyên nghiệp Vũ Hải Sơn, Phụ trách Thư viện, Ban Khoa học quân sự, cho biết Thư viện số của trường đã được xây dựng từ năm 2009 và đã kết nối với mạng thông tin khoa học quân sự của Bộ Quốc phòng và 33/36 thư viện trong hệ thống thư viện số toàn quân.

Bạn đọc có thể truy cập để khai thác tài liệu từ các địa điểm có kết nối mạng LAN nhà trường. Thư viện số hiện có 1.723 đầu sách và cơ sở dữ liệu thư mục gồm 28.813 biểu ghi sách, tài liệu thuộc nhiều chuyên ngành, lĩnh vực khác nhau. Trung bình mỗi năm, Trung tâm Học liệu – Thư viện phục vụ 26.500 lượt bạn đọc học tập, nghiên cứu, tham khảo, mượn, trả sách. Điều này cho thấy sự đóng góp quan trọng của Thư viện số trong việc hỗ trợ công tác giáo dục và đào tạo tại trường.

Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học, việc chuyển đổi số được thực hiện hiệu quả. Nhà trường đã xây dựng, tích hợp, liên thông hệ thống dữ liệu số phục vụ giáo dục – đào tạo, duy trì hoạt động trên 2 cổng thông tin điện tử. Công tác quản lý, thống kê, giám sát, khảo thí… của nhà trường đều đã chuyển sang ứng dụng chuyển đổi số. Hệ thống tài liệu, bài giảng điện tử thuộc chương trình đào tạo các đối tượng đều được số hóa, tích hợp với thư viện điện tử. Điều này giúp cho công tác quản lý và giảng dạy trở nên hiệu quả và tiện lợi hơn.

Trường Sĩ quan Thông tin cũng đã triển khai rộng rãi phong trào ‘Bình dân học vụ số’ trong nhà trường. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số của nhà trường còn được triển khai, ứng dụng hầu hết trên mọi hoạt động các lĩnh vực công tác của các cơ quan, đơn vị của nhà trường. Sự ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin và chuyển đổi số đã giúp cho trường Sĩ quan Thông tin trở thành một trong những đơn vị đi đầu trong việc xây dựng mô hình nhà trường thông minh.

Đại tá, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Xuân Hùng, Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Thông tin, cho biết thời gian tới, trường sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp về nâng cấp hạ tầng số, nền tảng số, dữ liệu số dùng chung trong nhà trường; đẩy mạnh chuyển đổi số trong dạy, học, kiểm tra, đánh giá kết quả người học dựa trên ứng dụng nền tảng số; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục – đào tạo với nghiên cứu khoa học, ứng dụng hiệu quả các thành tựu của công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo để nâng cao chất lượng chuyển đổi số.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống. Sự phát triển của AI đã mang lại nhiều lợi ích cụ thể, giúp con người thực hiện các công việc một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống. Một trong những ứng dụng nổi bật của AI trong lĩnh vực hành chính công là AI – Kiosk, một giải pháp tiện ích giúp người dân dễ dàng tiếp cận và thực hiện các dịch vụ công trực tuyến một cách nhanh chóng, hiệu quả và minh bạch.

AI – Kiosk đã được triển khai tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Mỹ Thới, nơi Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư tỉnh ủy Nguyễn Tiến Hải và Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mừng đã kiểm tra tính năng của thiết bị này. Với khả năng giao tiếp bằng giọng nói tự nhiên, hướng dẫn thực hiện thủ tục hành chính từ ‘A-Z’, hỗ trợ điền biểu mẫu, scan và nộp hồ sơ online, AI – Kiosk đã hỗ trợ tích cực cho người dân trong việc tra cứu thông tin và thực hiện các thủ tục hành chính một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Theo anh Thanh Hùng, một tài xế xe công nghệ, việc sử dụng ứng dụng có tích hợp AI giúp anh chọn lọc cuốc xe thuận tiện nhất. Ứng dụng này rất hữu ích và tiện lợi cho mọi người trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt là giúp khách hàng định vị rõ ràng, biết giá trước và không cần phải mặc cả. Không chỉ trong lĩnh vực vận tải, AI còn được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác như phân tích, dự báo thị trường, tuyển dụng, chăm sóc khách hàng và quản lý chuỗi cung ứng.

Chị Ngọc Hân, một nhân viên văn phòng, chia sẻ về việc sử dụng app gọi thức ăn cho gia đình. Chị Hân cho biết, sử dụng app rất thuận tiện, đặc biệt là khi vợ chồng chị bận xử lý công việc hoặc đi công tác về trễ. Những ứng dụng này rất thông minh, chỉ cần gọi một lần là app đã lưu địa chỉ, ghi nhớ những món ăn, quán ăn mình đã từng chọn. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực và tiện ích mà AI mang lại, vẫn tiềm ẩn những rủi ro, đặc biệt là những đối tượng xấu lợi dụng để làm giả giọng nói, hình ảnh, tin nhắn nhằm mục đích vi phạm pháp luật.

Vì vậy, người dùng cần phải cảnh giác cao khi sử dụng các ứng dụng tích hợp AI. Theo Chủ tịch UBND phường Mỹ Thới Vương Mai Trinh, AI – Kiosk là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Với những ưu điểm nổi bật như tiết kiệm thời gian, chi phí, tăng tính minh bạch và thân thiện với người sử dụng, giải pháp này được kỳ vọng sẽ thay đổi căn bản cách thức cung cấp dịch vụ công trong tương lai gần.

Bà Vương Mai Trinh cho biết, AI – Kiosk bước đầu đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc hỗ trợ người dân, giảm tải cho cán bộ và tăng tính minh bạch trong quy trình xử lý hồ sơ. Thiết bị này đặc biệt phù hợp với người cao tuổi, người khuyết tật hoặc người không rành công nghệ. Tuy nhiên, để thiết bị phát huy tối đa hiệu quả, mỗi cán bộ tại địa phương cần nắm vững cách sử dụng và hỗ trợ người dân trong quá trình thao tác.

Sự kết hợp giữa con người và AI sẽ mang lại một tương lai mà trong đó, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Để phát huy tối đa tác dụng của AI, người dùng cần phải hiểu đúng về công nghệ này và biết cách tận dụng tối đa tiềm năng mà nó mang lại. Với sự phát triển không ngừng của AI, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai mà công nghệ này sẽ tiếp tục mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống của chúng ta.

Tìm hiểu thêm về AI và các ứng dụng của nó trong cuộc sống hàng ngày.