Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, một quyết định gây ra nhiều lo lắng cho người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để mưu sinh. Gia đình chị Trần Minh Hồng, với 6 thành viên sử dụng xe máy chạy xăng hàng ngày, đang đối mặt với khó khăn khi phải chuyển đổi sang xe điện. Chi phí để chuyển đổi sang xe điện không dưới 100 triệu đồng và việc sạc xe tại nhà cũng khiến họ lo lắng về nguy cơ cháy nổ.

Chị Hồng chưa hình dung ra cảnh 6 chiếc xe cùng lúc sạc qua đêm trong sân nhà. Nếu chuyển hết sang xe điện, gia đình chị Hồng sẽ phải thiết kế lại khu vực sân, bố trí hệ thống ổ cắm. Việc từng xảy ra những vụ hỏa hoạn liên quan đến xe điện khiến chị không khỏi lo lắng về nguy cơ cháy nổ tại nhà.

Theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường Vành đai 1 sau khi hoàn thành sẽ khép kín khu vực nội đô, vùng lõi của Thủ đô. Các tuyến đường, phố này gồm Trần Khát Chân – Đại Cồ Việt – Xã Đàn – Ô Chợ Dừa – Đê La Thành – Hoàng Cầu – Cầu Giấy – đường Bưởi – Lạc Long Quân – Âu Cơ – Nghi Tàm – Yên Phụ – Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Trần Khánh Dư – Nguyễn Khoái.

Nhiều người dân như chị Lê Thị Hoa, lo lắng về việc di chuyển khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1. Phương án chị nghĩ tới là đi xe máy vào gần khu vực trung tâm rồi sử dụng phương tiện công cộng. Tuy nhiên, điều này cũng không tránh khỏi bất tiện.

Anh Nguyễn Tuấn Hưng, vừa mua một chiếc xe máy SH có giá gần 100 triệu đồng cách đây hơn 1 tháng, không khỏi bất ngờ và nuối tiếc nếu phải bán chiếc xe mình dành dụm cả năm mới dám mua. Anh Hưng lo lắng về việc chuyển đổi sang xe điện, đặc biệt là vấn đề an toàn khi sạc xe.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, việc thay thế xe xăng bằng xe điện là hướng đi cần thiết. Anh Nguyễn Văn Huy, đã bán chiếc xe tay ga mua năm 2016 và mua chiếc xe điện, thấy nhẹ nhàng và tiết kiệm.

Chị Nguyễn Hường, sử dụng xe máy điện từ năm 2018, nhận ra nhiều ưu điểm của phương tiện này như di chuyển nhẹ nhàng, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người bày tỏ sự lo lắng cho rằng điều chỉnh này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của rất nhiều người. Theo anh Vũ Ngọc Hải, tàu điện mới chỉ có ở một số trục chính, xe buýt không phủ khắp, trạm sạc cho xe điện gần như không có… nên việc cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 trong 1 năm tới sẽ gây đảo lộn cuộc sống của nhiều người.

PGS.TS Bùi Thị An, đánh giá chủ trương này là hợp lý, liên quan đến nhiều mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, cần có phương án tính toán đến việc hỗ trợ người dân khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, đảm bảo hệ thống điện, an toàn cháy nổ…

TS Tô Văn Trường, cho rằng Hà Nội, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, trợ giá xe điện cho người thu nhập thấp, chính sách đổi xe cũ lấy xe mới, ưu đãi về thuế – phí cho nhà sản xuất, xây dựng mạng lưới trạm sạc phân tán hợp lý, bảo đảm dịch vụ bảo trì tốt.

Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đang là một chủ trương quan trọng nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, vốn dĩ bắt nguồn từ các phương tiện giao thông – nguồn phát thải lớn nhất hiện nay. Quyết định này không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn tác động rộng rãi đến cuộc sống hàng ngày của người dân, đặc biệt là những người đang sinh sống và làm việc tại khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội hiện nay chủ yếu bắt nguồn từ các phương tiện giao thông, chiếm khoảng 35% tổng nguồn gây ô nhiễm. Cụ thể, khí thải từ các phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, trong khi bụi phát sinh từ hoạt động giao thông cũng chiếm một tỷ lệ đáng kể, lên đến 23%. Những con số này đặt ra một thách thức cấp thiết trong việc tìm kiếm các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm, và chuyển đổi sang xe điện đang được xem là một hướng đi quan trọng.

Để thực hiện chuyển đổi một cách hiệu quả, các chuyên gia và nhà quản lý đề xuất một số giải pháp quan trọng. Trước hết, cần tiến hành khảo sát đánh giá hiện trạng sử dụng các phương tiện giao thông và mức độ ảnh hưởng đến môi trường. Đồng thời, việc hoàn thiện thể chế chính sách nhằm hỗ trợ và khuyến khích việc chuyển đổi sang xe điện cũng là một bước quan trọng. Xây dựng cơ sở hạ tầng để hỗ trợ cho sự phát triển của xe điện, như trạm sạc điện, cũng là yếu tố không thể thiếu. Cuối cùng, xác định tiêu chuẩn khí thải cho xe máy là một việc cần làm để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ và đạt được mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm.

Khi thực hiện chuyển đổi, đảm bảo sự an toàn và thuận tiện cho người dân là yếu tố hàng đầu. Hà Nội đã bắt đầu với các kế hoạch cụ thể, bao gồm việc khảo sát đánh giá tình hình, xác định các đối tượng chịu ảnh hưởng, và hoàn thiện các chính sách hỗ trợ cần thiết. Bên cạnh đó, việc xây dựng cơ sở hạ tầng cũng đang được đẩy mạnh để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng xe điện.

Các chuyên gia cũng đề xuất một số giải pháp khác như thúc đẩy mô hình đổi pin, tận dụng hệ thống cây xăng hiện có để triển khai các trạm sạc, và phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Sự phối hợp này là chìa khóa để đảm bảo rằng việc chuyển đổi sang xe điện được thực hiện một cách toàn diện và hiệu quả.

Nếu người dân hiểu rõ về mục tiêu, kế hoạch và cảm nhận được rằng chính sách này vì lợi ích của họ, họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ. Hà Nội đang tích cực triển khai các kế hoạch cần thiết để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi này, với lợi thế về Luật Thủ đô. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công, việc này cần sự phối hợp và hỗ trợ từ các bên liên quan, cả ở cấp độ địa phương và trung ương.