Trong vũ trụ bao rộng lớn, vị trí của Trái Đất không đơn thuần là một sự sắp xếp ngẫu nhiên. Thực tế, để xác định chính xác vị trí và chuyển động của hành tinh chúng ta, các nhà thiên văn học đã và đang sử dụng một phương pháp phức tạp dựa trên việc thu nhận tín hiệu từ các hố đen siêu lớn ở trung tâm của các thiên hà xa xôi. Những tín hiệu yếu ớt này, di chuyển hàng triệu năm ánh sáng qua không gian, đóng vai trò như một loại ‘mốc tọa độ’ vũ trụ, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về động lực học của Trái Đất.
Quá trình thu nhận và phân tích những tín hiệu này liên quan chặt chẽ đến kỹ thuật trắc địa vô tuyến. Thông qua việc sử dụng một mạng lưới kính viễn vọng trên khắp thế giới, các nhà khoa học có thể thu nhận và đồng bộ hóa những tín hiệu vô tuyến này. Dữ liệu thu được cung cấp thông tin cực kỳ chính xác cho các hệ thống định vị toàn cầu (GPS), điều hướng hàng không, theo dõi chuỗi cung ứng, cũng như giao dịch tài chính quốc tế. Sự chính xác của các hệ thống này là nền tảng cho nhiều hoạt động hiện đại của con người.
Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của các thiết bị không dây như Wifi, smartphone, và mạng 5G, 6G đang tạo ra một thách thức mới cho ngành khoa học tiên tiến này. Sự bùng nổ của các thiết bị tiêu dùng đang làm tăng mức độ nhiễu loạn trong phổ vô tuyến, gây ra sự can thiệp nghiêm trọng đến tín hiệu thiên văn học. Các tín hiệu vô tuyến từ vũ trụ vốn dĩ rất yếu, trong khi tín hiệu nhân tạo trên Trái Đất lại mạnh hơn gấp hàng triệu lần, có khả năng làm mờ hoặc che khuất những tín hiệu mà kính viễn vọng cần thu nhận.
Tình hình này không chỉ dừng lại ở đó. Các tần số vốn được dành riêng cho nghiên cứu thiên văn cũng đang bị ảnh hưởng. Một số bị rò rỉ tín hiệu từ các thiết bị điện tử, trong khi những tần số khác bị phân bổ lại cho mục đích thương mại. Điều này đe dọa nghiêm trọng đến độ chính xác mà khoa học vũ trụ cần đạt được để duy trì các dịch vụ hiện đại mà xã hội đang phụ thuộc.
Nhận thức được vấn đề, giới khoa học đang đề xuất một số giải pháp. Việc thiết lập các ‘vùng im lặng vô tuyến’, nơi tín hiệu điện tử bị hạn chế nghiêm ngặt, hoặc xây dựng cơ chế bảo vệ các tần số dành riêng cho nghiên cứu là một số phương án được đưa ra. Tuy nhiên, việc quản lý phổ vô tuyến hiện nay thường được thực hiện theo từng quốc gia, điều này làm cho việc tìm kiếm một giải pháp toàn cầu trở nên phức tạp.
Trước bối cảnh công nghệ không dây tiếp tục phát triển mạnh mẽ, việc nâng cao nhận thức cộng đồng và xây dựng chính sách quản lý phổ sóng hợp lý trở nên cấp thiết. Nếu không có những giải pháp hiệu quả, khả năng con người sẽ mất đi khả năng vẽ nên bức tranh vũ trụ chính xác do sự can thiệp của chính những tiện nghi hiện đại mà chúng ta sử dụng hàng ngày.
Theo dõi Hindustan Times để cập nhật thêm nhiều thông tin.