Ngày 31/7, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký ban hành một đạo luật mới áp dụng các biện pháp xử phạt tài chính đối với những người dùng Internet tìm kiếm các nội dung bị coi là “tài liệu cực đoan”. Theo đó, người vi phạm có thể phải đối mặt với khoản phạt lên tới 5.000 ruble, tương đương khoảng 64 USD, nếu bị phát hiện có chủ ý truy cập hoặc tìm kiếm các sách, bài viết, tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc hoặc các trang mạng nằm trong danh sách bị cấm. Hiện tại, danh sách này bao gồm hơn 5.000 đầu mục.
Đạo luật mới cũng nhắm đến việc cấm quảng bá các dịch vụ mạng riêng ảo (VPN) và quy định xử phạt đối với hành vi chuyển giao thẻ SIM cho người khác. Đây là hai phương pháp phổ biến mà người dùng Internet tại Nga sử dụng để bảo vệ quyền riêng tư khi truy cập mạng. VPN cho phép người dùng tạo một kết nối mạng riêng tư và an toàn qua Internet, giúp che giấu địa chỉ IP, mã hóa dữ liệu và truy cập các trang web bị chặn hoặc giới hạn địa lý.
Trước đó, vào ngày 23/7, trong cuộc họp với Tổng thống Putin, Bộ trưởng Bộ Phát triển Kỹ thuật số của Nga, Maksut Shadayev, đã giải thích rằng những quy định mới này sẽ không ảnh hưởng đến người dùng thông thường. Ông Shadayev cho biết các công cụ tìm kiếm sẽ chỉ cung cấp thông tin truy cập trái phép của người dùng cho Bộ Nội vụ trong khuôn khổ một vụ án hình sự đã được khởi tố. Đồng thời, các nhân viên thực thi pháp luật phải chứng minh được rằng người dùng đã biết trước việc truy cập tài liệu của mình là nằm trong danh sách các tài liệu cực đoan.
Việc ban hành đạo luật mới này cho thấy Nga tiếp tục siết chặt kiểm soát Internet và tăng cường các biện pháp giám sát trực tuyến. Mục tiêu của chính phủ Nga là ngăn chặn truy cập trái phép vào các nội dung bị coi là cực đoan, tuy nhiên, điều này cũng làm dấy lên lo ngại về việc hạn chế quyền tự do của người dùng Internet và khả năng truy cập thông tin của họ.
Các chuyên gia và tổ chức bảo vệ quyền tự do ngôn luận đã lên tiếng lo ngại về tác động của đạo luật mới đối với quyền tự do của người dùng Internet tại Nga. Họ cho rằng việc siết chặt kiểm soát Internet có thể dẫn đến việc hạn chế khả năng tiếp cận thông tin và ý kiến của người dân, cũng như tác động tiêu cực đến sự phát triển của xã hội dân chủ.
Chính phủ Nga đã nhiều lần khẳng định rằng việc kiểm soát Internet là cần thiết để đảm bảo an ninh quốc gia và ngăn chặn các hoạt động tội phạm. Tuy nhiên, các tổ chức bảo vệ quyền tự do ngôn luận và các chuyên gia quốc tế tiếp tục theo dõi và đánh giá tác động của các biện pháp này đối với quyền tự do của người dùng Internet tại Nga.