Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp trung ương nhằm cải thiện tình trạng khủng hoảng dân số ngày càng nghiêm trọng. Sau khi cho phép các gia đình có thể sinh con thứ ba, Chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ hỗ trợ tài chính cho các gia đình có trẻ nhỏ. Từ ngày 1/1/2025, mỗi trẻ em sinh ra sẽ nhận được trợ cấp nuôi con hằng năm là 3.600 nhân dân tệ, tương đương 500 USD, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình.
Trẻ em sinh trước thời điểm này nhưng vẫn chưa đủ ba tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai chương trình trợ cấp nuôi con trên quy mô toàn quốc. Hơn 20 tỉnh thành tại Trung Quốc đã thử nghiệm các mức trợ cấp nuôi con khác nhau ở cấp độ địa phương.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp. Năm 2024, dân số Trung Quốc giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ hiện nay xuống còn 800 triệu vào năm 2100.
Hơn hai mươi năm thực thi nghiêm ngặt chính sách một con đã làm giảm tỷ lệ sinh và ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội cũng như niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi tỷ lệ sinh này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, do các rào cản lớn như tăng trưởng kinh tế chậm, chi phí nuôi con cao, bất ổn xã hội, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc.
Chính sách trợ cấp nuôi con được xem là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình, đồng thời đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện tại, hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc đã thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con.
Dân số Trung Quốc không chỉ giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, gây lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia. Do đó, những biện pháp hỗ trợ tài chính và chính sách dân số mới được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện tình hình và tạo đà cho sự phát triển bền vững của đất nước.